අනුරාධපුර හොරොව්පොතන ප්‍රදේශයේ පැවති ආධ්‍යාත්මික බලයෙන් ලෙඩ සුව කිරීමේ වැඩසටහනකට සහභාගී වී සිටියදී අසාධ්‍ය රෝගීන් දෙදෙනකුගේ සිය රෝගය උත්සන්න වී පසුගිය සැප්තැම්බර් 07 වැනිදා ජීවිතක්ෂයට පත් විය. රෝගීන් 18 දෙනකු ප්‍රතිකාර සඳහා රෝහල් ගත කෙරිණ. මෙම වැඩසටහනට රටපුරාම විසිරී සිටින ජනතාවගෙන් රෝගීන් දහස් ගණනක් සහභාගී වී තිබිණ. සෞඛ්‍ය සේවාවෙන් නොම්මර එකේ රටක් ලෙස නම් දරා සිටින රටක රෝගීන් ලෙඩ සුවපත් කර ගැනීම සඳහා මෙවැනි පිළිවෙත් අනුගමනය කිරීම ප්‍රශ්න රාශියක් මතු කරන්නකි. සමාජයේ පවතින සෑම ආගමකම නාමයෙන් සුවපත් කිරීමේ ස්ථාන පවත්වාගෙන යන්නේ අදක ඊයෙක් පටන් නොවේ. එම මධ්‍යස්ථානවල සහය පතන්නට ගොස් ජීවිතවලට අනතුරු සිදුවූ පළමු වැනි අවස්ථාවද මෙය නොවේ. උත්තර නොසොයන ප්‍රශ්නවල කෙලවර තිබෙන්නේ ඛේදවාචකයයි. මෙවැනි පිළිවෙත් සම්බන්ධ බෞද්ධ ආගමේ දැක්ම කුමක්ද පිළිබඳ කතිකාවක් ගොඩනැඟීමට සිළුමිණ අපි සිතුවෙමු. ඒ අනුව මේ පිළිබඳ කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යයන පශ්චාත් උපාධි ආයතනයේ මහාචාර්ය රළුවේ පද්මසිරි හිමි සමඟ සිදුකළ සාකච්ඡාව මෙසේ සටහන් කරමු.
* බුදු හාමුදුරුවන් පහළ වෙන කාලය වන විට ඖෂධ වෙනුවට වෙනත් පිළිවෙත්වලින් ලෙඩ සුවපත් කරනවා යැයි කියන ක්‍රම අදට වඩා ප්‍රබලව තිබුණා. බෞද්ධ අධ්‍යයනය හෝ සමාජ විද්‍යාව තුළ ‘අභිචාර’ හෝ ‘පූජා චාරිත්‍ර’ වැනි වචනවලින් හඳුන්වනවා. වර්තමානයේදී මේ මෙවැනි ක්‍රම ‘සුවපත් කිරීම’ (healing) වැනි වචනවලින් හඳුන්වනවා.
බුදු සමය තුළ එවැනි පිළිවෙත් පැවති බවට නිදර්ශන කිහිපයක් මෙසේයි. කරණීයමෙත්ත සූත්‍රයේ ඉතිහාසයෙන් ඊට උදාහරණයක් ගන්න පුළුවන්. භාවනා කිරීමට යෑමේදී භූත බලවේග වැනි දේ නිසා සමාධිය පවත්වාගෙන යෑමට නොහැකි වූ හාමුදුරුවරුන් සඳහා බුදුරජාණන් වහන්සේ විකල්පයක් ලබා දෙනවා. ඒ ආකාරයට භාවනාවට අසමත් වූ භික්ෂූන්ට මෛත්‍රී වඩවන ලෙස උපදෙස් දීම එම විකල්පයයි. මෛත්‍රී කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් විදිහට එම භික්ෂූන් භාවනා කරන විට ඇති කළ බාධා නැවතුණා. අපගේ පිටත තියෙන ශක්තියක් අප සමඟ සම්බන්ධ වීමේ ඉඩක් කියෙන බව එහිදී එක් විදිහකට මතු කරනවා. බුදුදහමේදී ‘ධර්මතා’ නමින් හඳුන්වන්නේ එකී අපෙන් පිටත තියෙන ශක්තියයි. මේ ධර්මතා කළමනාකාරණය කර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළේ මානසික බලය යෙදවීමක් පිළිබඳවයි.
දෙවැනි උදාහරණය මා ඉදිරිපත් කරන්නේ රතන සූත්‍රයෙන්. සූත්‍රවල විස්තර තියෙන තැන වන්නේ ‘අටුවාව’යි. තුන් බිය තියෙන වෙලාවේදී බුදුරජාණන් වහන්සේ ආනන්ද හාමුදුරුවන් සමඟ වැඩමවලා, සමූහ වශයෙන් මිනිස්සුන්ගේ බිය සුවපත් කිරීම සඳහා ශාන්ති කර්ම කළ බවට ඒ අටුවාවේ කතාවක් තියෙනවා. මේ අටුවා කතා සමාජ විද්‍යාවට හා මානව විද්‍යාවට අනුකූලව ‘දේවපුරාණ’ ගණයටයි අයත් වෙන්නේ. දේවපුරාණයක් කියන්නේ ඇත්ත හා ඇත්ත නොවන යන අංග දෙක එකතු වෙන තැනක්.
රහතන් වහනසේලා ලෙඩ වුණාට පසුවත් පිරිත් කීම් වැනි දේ කෙරිලා තියෙනවා. බොජ්ජංග සූත්‍ර තුනක් තියෙනවා. බොජ්ජංග සූත්‍රයේ දෙකක් කියන්නේ රහතන් වහන්සේලා දෙන්නකුට.මහා චුන්ද සූත්‍රය කියන්නේ බුදුරජාණන් වහන්සේට. බුදුරජාණන් වහන්සේට ශරීර ආබාධයක් ඇති වුණාම සත්ත බොජ්ජංගය මතක් කරන්න කියලා උන්වහන්සේ චුන්ද හාමුදුරුවන්ට වදාරනවා. බොජ්ජංග දේශනාවව අවසානයේදී තමන්ගේ රෝගී බව සුවපත් වුණා කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාරනවා. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළ බොජ්ජංග ධර්ම නැවත අනුස්මරණය කරවීම තුළින් උන්වහන්සේ සුවපත් වෙනවා. අංගුලිමාල සූත්‍රය එවැන්නක්. මජ්ජිම නිකායේ එය සඳහන් වෙන්නේ. අංගුලිමාල හාමුදුරුවන්ගේ සංවේදීතාව තුළින් උන්වහන්සේගේ මෛත්‍රිය නිසා දේශනා කරන පිරිත් මව නිරෝගිව දරුවා බිහි කළ බව සඳහන්.
බුදු දහමේ පවතින ඉඩ
අපයෝජනය කිරීම
දහම කියවලා, එය මැනවින් ඇහුම්කන් දීලා, ආධ්‍යාත්මිකව තමන් උපදවන බලයත් තුළින් තමයි මේ සුවපත්වීම වෙන්නේ කියන එක මේ හැම උදාහරණයකදීම පැහැදිලි වෙනවා. පිටින් ලැබෙන බලයකින් සුවපත් වන බවක් එහි සඳහන් වෙන්නේ නෑ.
ඒ කාලය තුළ සුවපත් කිරීම සඳහා ධර්මය සිහිපත් කිරීම මෛත්‍රිය සිහිපත් කළ බවට පැහැදිලි සාක්ෂි තියෙනවා. ශ්‍රී ලංකාවේ සුවපත් කිරීම සඳහා ප්‍රබලව භාවිත වෙන්නේ ‘පරිත්ත’ කියන දේ. ආරක්ෂාව සම්බන්ධ පරිත්ත දේශනාවේ අවසානයේදී “ඒතේන සච්ච වජ්ජේන සොත්ති තේ හෝතු සබ්බදා ” එනම් මේ සත්‍ය චවනයේ බලයෙන් සුවපත් වේවා කියලා ආශිර්වාද කරනවා. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළ ධර්මය සත්‍යයයි, සත්‍යයේ ආශිර්වාදයෙන් සුවපත් වේවා කියලා තමයි පැහැදිලි කරන්නේ. ලෝක ධර්ම හෝ මානසික ධර්මවල තියෙන ධනාත්මක අංශය මඟින් අන් අයට උදව් කිරීම සඳහා අවශ්‍ය බලයක් නිර්මාණය කිරීමයි සඳහන් වෙන්නේ.
මේ ආකාරයට බෞද්ධ සම්ප්‍රදායේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ චරිතය තුළත්, රහතන් වහන්සේලාගේ චරිතය තුළත්, සාමාන්‍ය මිනිස්සු තුළත් සුවපත් කිරීම කියන දේට යම් ඉඩක් ලැබිලා තියෙනවා. ඒ විදිහට ‘යම් ඉඩක් තියෙනවා’ කියන එකම තමයි අද අපයෝජනයට ලක් වෙන්නේ.
බුදු සමයේත්
ජීවක වෛද්‍යවරයෙක් සිටියා
මේ අභිචාර ක්‍රම සඳහා වර්තමනයේ බෞද්ධයන් යොමුවෙනවා නම් ඔවුන් ඒ අභිචාර ක්‍රමවල යොමුවීම සම්බන්ධව සංකීර්ණව කියවා ගත යුතුයි. අපි තවදුරටත් ඉන්නේ ඉතා පැරණි සමාජයක නෙවෙයි. නව තාක්ෂණය සහිත නූතන යුගයක ඉන්නේ. එදා මිනිසාට තිබුණු වෛද්‍ය ක්‍රමවලට සාපේක්ෂව එදා තත්ත්වය විමසා බැලිය යුතුයි. බෙහෙත් කිරීම, බෙහෙත් ඇසීම, බෙහෙත් සොයා ගැනීම පිළිබඳ වෙනමම විනය පිටකයේ කොටසක් තියෙනවා. වා, පිත්, සෙම් ආදි විවිධ රෝග සම්බන්ධයෙන් වෙන වෙනම සඳහන්. ඉන්දියාවේ පැවති ආයුර්වේද ක්‍රම හා බුදුරජාණන් වහන්සේම ඉදිරිපත් කළ ක්‍රමවේදයන් ආදිය මෙහි සඳහන්. මනෝ විද්‍යාත්මකව සුවපත් වීම සඳහා ධර්මය ප්‍රතිකාරයක් වශයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් යොදා ගත්තා.
බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇතුළු රහතන් වහන්සේලා අතරත් මේ සුවපත් කිරීම් සඳහා ඉඩ ලැබී තිබුණා. ඒ අතර අප අමතක කරන්නේ හොඳ නෑ ජීවක වෛද්‍යවරයාගෙනුත් බුදුරජාණන් වහන්සේ ප්‍රතිකාර ගත්තා කියලා. බුදුරජාණන් වහන්සේට බඩේ රෝගයක් හැදුණාම ජීවක ඊට ප්‍රතිකාර කළා. සියලුම භික්ෂුන් වහන්සේලාට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා රජතුමා විසින් ජීවක වෛද්‍යවරයා නිදහස් කළා.
ශාරිරික ලෙඩ පැවති අවස්ථාවේ එම ලෙඩුන්ව සුවපත් කරන්න බුදුරජාණන් වහන්සේ කටයුතු කළේ නෑ. මානසික තත්ත්වයත් සම්බන්ධ බිඳ වැටීම්වලදී තමයි උන්වහන්සේ විසින් ඔවුන්ව සුවපත් කරන්න කටයුතු කළේ. එක්තරා අවස්ථාවක එක් භික්ෂුවකට ආවේශයක් වෙනවා. එහිදී ඔහුට රුධිරය බීමට උවමනාවක් ඇති වෙනවා ඒ භික්ෂුවට. මේ අවස්ථාව බුදුදහමට ප්‍රතිවිරුද්ධයි. මේ භික්ෂුව සුවපත් කිරීමට තියෙන එකම ක්‍රමය රුධිරය බීම නම් එය ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ නෑ. බුදුරජාණන් වහන්සේ ශාරිරික මෙන්ම මානසික ප්‍රතිකර්ම දෙකටම ඉඩ දීලා තියෙනවා කියලා ඉන් පැහැදිලි වෙනවා.
විකල්පවලට විතරක්
රෝග සුවපත් කරන්න බෑ
බෞද්ධයන් වන අපට දැන් ගුරුවරයා වශයෙන් තියෙන්නේ ධර්මයයි. බුදුරජාණන් වහන්සේ ගිහි පැවිදි දෙපාර්ශවයටම දේශනා කළේ තමන් ඉන්න තැන තමන් විසින් තක්සේරු කර ගත යුතුයි කියලා. එනම් තමන් සිටින්නේ ශ්‍රාවකයකු වීමට පෙර සිටින අන්ධ දෘෂ්ටියේද නැත්නම් ශ්‍රාවකයෙක් වෙලාද ශ්‍රාවකයකු වෙලා නම් කොතනද ඉන්නේ කියලා තක්සේරු කර ගත යුතුයි. සුවපත් කිරීම සම්බන්ධව කැපවන ප්‍රමාණය, ඒ සඳහා ලබා දෙන ඉඩ අනුව ශ්‍රාවකත්වයෙන් ප්‍රමාණය තීරණය වෙනවා. ධර්මයට අනුව මෙවැනි අභිචාර විධි පසුපස යන ප්‍රමාණය කොයිතරම්ද කියලා මැන ගන්න ඕන. වෛද්‍යවරයා ප්‍රතිකාර ගන්නා අතරේ වෛද්‍යවරයාම විකල්පය විදිහට සුවපත් කිරීමේ මධ්‍යස්ථාන පිළිබඳ සොයා බලන්න කියන්න පුළුවන්. නමුත් එය විකල්පයක් පමණයි. වෛද්‍ය ප්‍රතිකාරවලින් තොරව රෝග සුවපත් කිරීමට විකල්ප ක්‍රමයකට පමණක් හැකියාවක් නෑ. එවැනි විකල්ප ක්‍රමවලට බුදුදහමෙන් ඉඩක් ලැබෙන්නේ නෑ. එය මිත්‍යාදෘෂ්ටිකයි.
අප දන්නා ඉතිහාසය පුරාවට මෙවැනි සුවපත් කිරීමේ ස්ථානවලට මිනිසුන් යනවා. කාලයක දොළුකන්දේ ගියා; අලුත් බෝධීන් වහන්සේලා කරලියට එනවා; නාගස් හඳුන්වා දෙනවා; ඒ නාගසට ගිහියෙක් ආවේශ වෙනවා; මේ ආදී වශයෙන් අභිචාර ක්‍රමවල නැවතුමක් නෑ. ඒ වගේම එවැනි තැන්වලට ගිය රෝගීන් මිය ගිය අවස්ථාව තියෙනවා. නමුත් එවැනි තැන් හෝ පුද්ගලයන් වෙනස් වුණාට ක්‍රමය දිගටම පැවතුණා.
බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය තුළ මෙවැනි සුවපත් කිරීම් සඳහා මෙතරම් සංකීර්ණ විදිහට, බහුතරයක් සම්බන්ධ වුණේ නෑ. මජ්ජිම නිකායේ වත්ථූපම සූත්‍රයේ ඉතා පැහැදිලිම එය සඳහන් වෙනවා. ගංගාවලට ගිහින් ආධ්‍යාත්මිකව පිරිසුදු වීම නිර්දේශ කරනවාද කියලා පුද්ගලයෙක් බුදුහාමුදුරුවන්ගෙන් විමසනවා. ඒ ප්‍රශ්නයට දෙන උත්තරයයි මේ සූත්‍රයේ තියෙන්නේ. සිත කය පිරිසුදු නම් කුමන රෝගය තිබුණු කෙනකුට වුණත් හැමදාම පොහොයක් දිනයක්, අමුතුවෙන් පිරිසුදු වෙන්න දෙයක් නෑ කියලා උන්වහන්සේ දේශනා කරනවා. ධර්මය තුළ මෙවැනි පිළිවෙත් ඔස්සේ යෑමට දිරිදීම ඉතා අවමයි. නමුත් සංස්කෘතිය තුළ යම් ප්‍රමාණයක් ඉඩක් තියෙනවා. මෙහිදී ධර්මය තුළ මේ සඳහා පවතින පිළිවෙත් අපයෝජනය වීමක් තමයි වෙන්නේ.
ආශිර්වාදවලින් ලෙඩ සුව කිරීම
රෝගියකුට ආශිර්වාද කිරීමෙන් සුව වෙනවා කියලා බුදුදහමේ කොතනකදීවත් කියන්නේ නෑ. ශාරීරිකව අඩුපාඩුවක් සමඟින් ඉපදුණු දරුවකුට පිරිත් කීමෙන් ඔහු නිරෝගී වෙනවා කියලා බුදුදහමේ කොහෙවත් සඳහන් නෑ. සල්ලේඛ සූත්‍රයේ කෙනෙක් ලෙඩක් වැනි පීඩාකාරී තත්ත්වයකට පත් වුණොත් පළමුව කළ හැකි ප්‍රතිකර්ම කළ යුතුයි කියලා කියනවා. අද ප්‍රතිකාර අමතක කරලා අධිභෞතික සුවපත් කිරීම් සඳහා යෑමට පටන් අරන්. අධිභෞතික දෑවලට යොමුවීම පිළිබඳ බුදු දහමේ සඳහන් වෙලා තියෙනවා කියලා වැරදි විදිහට අර්ථකථනය කරනවා. බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ ධර්මය නෙවෙයි මේ පිළිවෙත් ව්‍යාපෘතිවල තියෙන්නේ.
ජීවිත රකින්න නීතියක්
බුදු දහමේ නව ගුණ විශ්වාස කරනවා නම් සුවපත් වීමට උදව්වක් ලබා ගැනීමට කවුරුත් ළඟට යන්න ඕන නෑ කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරන්නේ. තමන් ආධ්‍යත්මිකව දියුණු වෙනවා කියන කාරණය අනුව කායිකව හෝ මානසිකව ලෙඩ වෙනවද සනීප වෙනවද කියලා තීරණය වෙන්නේ කියලා උන්වහන්සේ කියන්නේ. අංගුත්තර නිකායේ රෝග දෙකක් ගැන සඳහන් කරනවා.
ඒවා නම් කායික රෝග හා මානසික රෝග. එහිදී කායික රෝග වැළඳුණොත් ටික කලක් හරි සැනසිල්ලේ ඉන්න පුළුවන්, ඒත් මානසික රෝග හැදුණොත් ඒ විදිහට කටයුතු කරන්න බෑ කියලා උන්වහන්සේ දේශනා කරනවා.
ශ්‍රී ලංකාවේ මේ තරම් නිදහසේ මෙවැනි අභිචාර විධි ක්‍රියාත්මක වෙන්න තියෙන ඉඩ මොකක්ද කියලා ඇසිය යුතුයි. ඉන්දියාව, බංගලාදේශය වැනි ඇතැම් රටවල ඔවැනි පිළිවෙත් තියෙනවා, නමුත් එහිදී කෙනකුට අනතුරක් වුණොත් වගකිව යුතුයි. මෙවැනි කාරණා සම්බන්ධව ශ්‍රී ලංකාවේ නීති පද්ධතියේ තියෙන ඉඩ ඉතාමත් ලිහිල්. එය ආගමික ප්‍රශ්නයක් නෙවෙයි එතකොට. නීතියේ ප්‍රශ්නයක්.
බෞද්ධ ආගමික සම්ප්‍රදාය තුළින් මේ පිළිවෙත් සඳහා ලබාදෙන ඉඩ පිළිබඳ සළකන විට පේන්නේ මහා සම්ප්‍රදායෙන් ඊට ඉඩ නොදෙන බවයි. ඉතා සුළු පිරිසක් වන භික්ෂුන්ලා මේ වගේ කටයුතුවල යෙදී ඉන්නවා. එසේ භික්ෂූන් වහන්සේලා පිළිවෙත් කළත් විශාල පිරිසක් එකට රැස් කරගෙන ඔවුන් සඳහා සිදු කරන්නේ නෑ. මෙවැනි දෙයක් භික්ෂුවක් අතින් වුණා නම් භික්ෂු සමාජය එය බාර ගත යුතු වෙනවානේ. එසේ නොවීමත් ගැටලුවක්. මෙහිදී නීතිය මෙවැනි සිදුවීම් වළක්වාගන්න මැදිහත් විය යුතුයි.
බෞද්ධයන් නම් ඔවුන්ට ආධ්‍යත්මික දියුණුවත් තියෙනවා නම් ඒ දේවල් පස්සේ යන එකේ කිසිම ප්‍රතිඵලයක් නෑ. මනෝ විද්‍යාවේදී මෙවැනි දේ අයත් වෙන්නේ එක්තරා විදිහට උපදේශනයකට. සියල්ල බුදුරජාණන් වහන්සේට හෝ ධර්මයට හෝ සංඝයාට කරන්න පුළුවන් කියන ආකාරයේ පටු කියවීමක් බුදු දහමේ නෑ. එය ඉතා පැහැදිලියි.
මිනිසුන් දුර්වල වෙන වෙලාවට නැවත ප්‍රකෘති වීමටයි ධර්මය අවශ්‍ය වෙන්නේ. බෞද්ධාගමේ හැටියට ඒක හේතුවාදීව ලෙඩකට උත්තර සොයනවා කියන එකම මිත්‍යාදෘෂ්ටිකයි. කෙනකුට ලෙඩ වෙනකොට ලෙඩාගේ ඥාතීනුත් ලෙඩ වීමෙන් වැළැකීමෙන් මෙවැනි පිළිවෙත් උත්තරවලට යෑම වැළකෙනවා. ලෙඩාගේ ඥාතියා ලෙඩ නොවීමට කළ හැකි වන්නේ කුමක්ද? ඒ සඳහා තිබෙන ළඟම උත්තරය කල්‍යාන මිත්‍රත්වය. මජ්ජිම නිකායේ ධන්තභූමි සූත්‍රයේ මේ බව සඳහන්. මිත්‍රයා යෑමට ප්‍රිය නොකරන එහෙත් ඉතා අලංකාර කන්දක් මතට ඔහුව ක්‍රමයෙන් රැගෙන යන මිත්‍රයෙක් ගැන මෙහි සඳහන්.
ඒ කන්දේ අලංකාරය හොඳම මිත්‍රයාට පෙන්වන්නයි අනික් මිත්‍රයාට ඕන වුණේ. ඒ වගේ හොඳ මිත්‍රයකු තමාට සිටීමත් ඒ වගේ හොඳ මිත්‍රයකු වීමේ වැදගත්කමත් තමයි මෙහිදී ඉස්මතු වෙන්නේ.
ආරුඪ වෙන්නේ සිහිය නැති අය
දෙවියන්, මළ ගිය පුද්ගලයන් ආරූඪයෙන් ප්‍රතිකර්ම කිරීමත් සමාජයේ තියෙනවානේ. අරූඪයෙන් ලෙඩ සුව කිරීමක් ගැන බෞද්ධගමේ මුල් සම්ප්‍රදායේ නෑ. ආරුඪ වෙනවා කියන්නෙම ලෙඩක්. බුදුරජාණන් වහන්සේ නිතරම ‘සිහිය’ ගැන කතා කරනවා.
සිහිය නැති කෙනකුට තමයි ආරුඪ වෙන්නේ. ආරුඪයෙන් වැඩ කිරීම බුදුදහමට ගෝචර නෑ. බෞද්ධ නොවන සම්ප්‍රදායන් බෞද්ධ සංස්කෘතියට රිංගීමේ ප්‍රතිඵලයක් තමයි ඒක. ආරූඪ වෙන්නෙම මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයන්. ලෙඩ තියෙනවානම් ප්‍රතිකාර ගත යුතු බව බුදු දහමෙන් කියවෙන්නේ. බෙහෙත් නොබී පිරිත් ඇසීමෙන් පමණක් ලෙඩ සුව වෙන්නේ නෑ.
පිදුරුගහේ එල්ලී දිව්‍යලෝකේ ගිය ලෙඩ්ඩු
“මට බරපතළ රෝගයක් නැහැ. නමුත් මේ ස්ථානයේ සිදු වන දේ සත්‍ය අසත්‍ය දැනගැනීමේ වුමනාවක් මට තිබුණා. ඒ නිසා එදින දහවල් දෙක පමණ වන විට හොරොව්පතාන ක්‍රීඩාංගණයට මා ගියා. ඒ වන විටත් එහි සෑහෙන පිරිසක් රැස් වී සිටියා. මම හිටියේ වේදිකාවට මීටර් 50ක් පමණ දුරකින්. ඒ ස්ථානයේ හිටගෙන හෝ සිටින්නට අමාරුයි. ඒතරම් තදබදයක් තිබුණා. අපි එසේ පසුදා පහන් වන තුරුම රැඳී සිටියෙමු.
අාධ්‍යත්මික ශක්තිය මුදා හරිමින් එම භුමිය ආරක්ෂා කිරිම කළා. ස්වල්ප වේලාවකින් තැනින් තැන යටිගිරියෙන් කෑගසමින් කිපදෙනකු කලබල කරන්නට වුණා. ඒ අයගේ ඥාතීන් ඔවුන් දැඩිව අල්ලා ගෙන සිටියා.
ටික වේලාකට පස්සේ එතැන සන්සුන් වුණා. එතුමා රෝගීන් අතරින් යමින් අාධ්‍යාත්මික ශක්තිය මුදා හරිමින් පැය කීපයක් ගත කළා. ඔහු කන් නොඇසෙන විශාල පිරිසක් පැය භාගයක පමණ කාලයකින් සුවපත් කළා. භික්ෂූන් වහන්සේ දෙතුන් සියයකට වැඩි පිරිසක් එහි වැඩ සිටියා.
ඇත්තටම සිදු වුණේ මොකක්ද කියලා හිතාගන්න බැහැ. එතුමාගෙන් ආශිර්වාදය ගන්න ඇවිල්ලා හිටිය බොහෝ අය පැය ගණන් පෝලිමේ ඉඳලා යන්න ගියා. ඔහුට කිට්ටු වෙන්නවත් ඉඩක් නැති නිසා මමත් ආවා. “ අනුරාධපුරයේ ජොනි පෙරේරා පවසන්නේ පසුගියදා හොරොව්පතානේ ලෙඩ සුව කිරීමේ වැඩසටහනකට සහභාගී වීමෙන් ලද අත්දැකීම්ය.
මීට පෙර එවැනි වැඩසටහනකට සහභාගී වූ අයෙකුගේ ජීවිතය අහිමි වූ කතාවක් ද මාධ්‍ය වාර්තා කර තිබිණි.
රෝගයක් වැලඳුණු අයෙක් තම රෝගය සුව කරගැනීමට ඕනෑම ප්‍රතිකර්මයක් වෙත යොමු වීමට පෙලඹෙයි. රෝගයෙන් විඳින පිඩාවේ තරම දන්නේ රෝගියා පමණි. වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගත්තද රෝගය සුව කරගන්නට හැකියැයි කවුරුන් හෝ කියන ඕනෑම දෙයක් කිරීමට ඔවුහු පෙලඹෙති. ඇතැම් විශ්වාසයන් පසුපසද, වෙනත් ඇඳහිලිවලට ද යොමු වන්නේ නිරන්තරයෙනි.
එක එල්ලේම වරදක් කිව නොහැක්කේ කවුරුත් කැමති මේ මිහිමත තවත් දවසක් හෝ වැඩියෙන් ජීවත් වීමට නිසාය. පසුගිය දා රටේම කතා බහට ලක්වූ සිදු වීම වූයේ ඉකුත් හත්වැනිදාය. ස්ථානය හොරොව්පතාන මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයයි. දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවලින් පැමිණි විසි පන්දහසක පමණ ජනතාවක් හොරොව්පතාන මධ්‍ය විද්‍යාලය ක්‍රිඩාංගණයට ඇදි එන්නේ ආධ්‍යාත්මික බලයෙන් ලෙඩ සුව කිරිමේ වැඩසටහනකට සහභාගි වීමටය.
එහිදී වූ අවාසනාවන්ත සිද්ධිය ඊට සහභාගි වී සිටි කීප දෙනකුගේ රෝග තත්ත්වය උත්සන්න වීමයි. එහිදී රෝගීන් දෙදෙනෙකු ජිවිතක්ෂයට පත් වූ අතර තවත් දහඅට දෙනෙකු ප්‍රතිකාර සඳහා එදින රාත්‍රි රෝහල් ගත කරනු ලැබූහ.
පසුව අනුරාධපුර ශික්ෂණ රෝහලේ ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටි පනස් දෙහැවිරිදි පුද්ගලයෙකුද මියගියේ සිද්ධිය වී දින දෙකකට පසුවය.
පසුගිය හත් වැනිදා දහවල් 2.00කට පමණ ආරම්භ වී ඇති ආගමික වැඩසටහන පසුදා පෙරවරු 11.45 පමණ වන තුරු පැවැත්විණි. ඒ සඳහා දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවලින් නොයෙක් රෝගාබාධවලට ලක් වූ රෝගින් පැමිණ සිටි අතර ඉන් කිහිප දෙනෙකුම අාධ්‍යාත්මික බලයෙන් සිය රෝගය සුව කරගෙන එතැනින් පිටව යන අයුරු දුටු අයද අපට හමු වූහ.
එදින සිදු වුයේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ හොරොව්පොතාන පොලිසිය විශේෂ විමර්ශනයක්ද ආරම්භ කර තිබේ. එදින සිය රෝගි තත්ත්වය උත්සන්න වීමෙන් හොරොව්පතාන රෝහලට ඇතුළත් කර සිටි රෝගීන්ද ප්‍රතිකාර ලබා රෝහලෙන් නික්ම ගොස් ඇතැයි පොලිසිය පවසයි.
එම වැඩසටහන හොරොව්පතාන ප්‍රාදේශිය සභාව මඟින් සංවිධානය කළ බවට ලද ආරංචිය අනුව අපි ඒ පිළිබඳ හොරොව්පතාන ප්‍රාදේශිය සභාවේ සභාපති ඩබ්ලිව්.එම් චාරික උදයංග විජේරත්න මහතාගෙන් විමසා බැලුවෙමු.
“මේ වැඩසටහන අප සංවිධානය කළේ නෑ. එම වැඩසටහන හොරොව්පතාන ප්‍රදේශයේ පුද්ගලයෙකුගේ මුලිකත්වයෙන් පැවැත්වුණා. ඒ සඳහා අවශ්‍ය පහසුකම් ලබා දෙන මෙන් අපෙන් ඉල්ලා සිටියා. ඒ අනුව ආරක්ෂාව, ජලය, සනිපාරක්ෂක කටයුතු ඇතුළු පහසුකම් ලබාදීමට ප්‍රාදේශීය සභාව කටයුතු කළා“
අමිල ප්‍රභාත් වනසිංහ
(අනුරාධපුර අතිරේක)
