සරවනන් දශක තුනක් තිස්සේ පුවත්පත් කලාවේ සහ පර්යේෂණයේ යෙදී සිටින ගත් කතුවරයකු වන අතර දැනට නෝර්වේහි ජීවත් වේ. හෙතෙම එහි ජීවත් වුවද වර්න් වර ලංකාවට පැමිණ බොහෝ දේශපාලන හා ඓතිහාසික පර්යේෂණවල නියැළෙයි. මේ වන විට දෙමළ භාෂාවෙන් රචිත ඔහුගේ ඓතිහාසික කෘති දහය දෙමල පාඨකයන් තුළ ඉතිහාස විෂය කෙරෙහි මහත් උනන්දුවක් ඇති කර තිබේ. මෙම කෘති සඳහා සාහිත්‍ය සම්මාන හිමිවී ඇති අතර ඉන්දියානු රජයෙන් ද හොඳම කෘති ලෙස ත්‍යාග දිනා ඇත. ඒවා ජාතිකවාදය, මාක්ස්වාදය, ස්ත්‍රීවාදය, දලිත්වාදය, උඩරට කුල ප්‍රශ්නය සහ ස්වෝත්තමවාදය මත පදනම්ව රචනා වූ ඒවා වේ.
නඩරාසා සරවනන් මේ වන විට මහාවංශයේ VI වන වෙළුම (1978 සිට 2010) දෙමළ බසට නඟා තිබේ. කුමාරන් ප්‍රකාශනයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් මෙම කෘතිය පිටු 800 කට අධිකය. එය දෙමළ භාෂාවෙන් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේ වැදගත්කම සහ එහි ඓතිහාසික කාර්යභාරය පිළිබඳව නඩරාසා සරවනන් සමඟ සිළුමිණ කළ කතාබහකින් සැකසුනකි.
මා දන්නා ආකාරයට ලෝකේ වෙනත් කිසිම රටක මේ තරම් කාලයක් තමන්ගේම වූ ඓතිහාසික ලේඛනයක් සටහන් තබා නැහැ. වසර 2550 කට අධික කාලයක් තිස්සේ අඛණ්ඩව මෙවැනි ස්වයං ඓතිහාසික ලේඛනයක් ලියන එකම රට බවට ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවන්නේ සුවිශේෂ ස්ථානයක්.
විවිධ කාලවල මේ රට පාලනය කළ පාලකයන්ගේ පාලන සමයේ සිදු වූ සිදුවීම්, සමාජ, ආගමික, ආර්ථික හා සංස්කෘතික වර්ධනයන් සහ මුහුණදුන් දුෂ්කරතා ඒ තුළ සටහන්ව තිබෙනවා.
එසේම පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි මඟින් සනාථ කර නොමැති බොහෝ මිථ්‍යාවන් සහ ජනප්‍රවාද ද එහි අඩංගු වෙනවා. මෙහි ඇති අඩුපාඩු පිළිබඳ පසුකාලීනව මෙරට පුරාවිද්‍යාඥයන් සිය පර්යේෂණ මඟින් මනාව පෙන්වා දී තිබෙනවා. එසේම ලංකාවේ ඉතිහාසය සිංහල බෞද්ධ පූජනීය ඉතිහාසයක් ලෙස ගොඩනැඟීමට මහාවංශය විශාල කාර්ය භාරයක් ඉටු කරනවා.
මහාවංශය මේ වන විට වෙළුම් VIක් ප්‍රකාශයට පත් කර තිබෙනවා. ක්‍රි.පූ. 483 සිට ක්‍රි.ව. 301 දක්වා කාලය මහානාම හිමියන් විසින් රචිත “මහාවංශය” ත්, එහි තවත් සංස්කරණයක් ලෙස “චූලවංශය”ත් දැක්විය හැකියි. මහාවංශයේ II වෙළුම ක්‍රි.ව. 301 සිට ක්‍රි.ව. 1815 දක්වා කාලයත් ආවරණය කරණ අතර III වන වෙළුම 1815 සිට 1936 දක්වා කාලය ආවරණය කර තිබෙනවා. 1936 – 1956 කාල පරිච්ඡේදය IV වන වෙළුම ලෙසත්, 1956 – 1977 කාල පරිච්ඡේදය Vවන වෙළුම ලෙසත් , 1978 – 2010 VI වනවෙළුම ලෙසත් සංග්‍රහා වී තිබෙනවා.
මේ අතුරින් මහාවංශයේ I වෙළුම පමණක් දෙමළ භාෂාවෙන් පරිවර්තනය කර ප්‍රකාශයට පත් කර තිබුණත් එය සම්පූර්ණ පරිවර්තනයක් නෙමෙයි. සංක්ෂිප්ත පරිවර්තනයක්. මූලාශ්‍රය හා සසඳන විට ඒවා අසම්පූර්ණ වෙළුම් සේ සැලකිය හැකියි. ‘සෙන්ගයි ආලියාන්’ විසින් මෙහි දෙවන වෙළුමද සංක්ෂිප්තව පරිවර්තනය කර තිබෙනවා. එයින් අදහස් වන්නේ එය පරිපූර්ණ පරිවර්තනයක් මේ දක්වා සිදු කර නොමැති බවයි. ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල, මා විසින් පරිවර්තනය කරන ලද VI වන වෙළුම පරිපුර්ණ පරිවර්තනයක්. එනිසා මෙම පරිවර්තනය ලක් ඉතිහාසයේ ප්‍රථම වතාවට මහවංශයේ එක් වෙළුමක පූර්ණ දෙමළ පරිවර්තනය ලෙස දැක්විය හැකියි.
මෙම කෘති මෙතෙක් දෙමළ බසට පරිවර්තනය කිරීමට සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුව කටයුතු නොකරන්නේ ඇයි දැයි මා සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුවෙන් විමසූ විට එම ක්‍රියාව ආරම්භ කිරීමට කටයුතු කරමින් ඇති බවත් එය අවසන් කිරීමට කාලය ගතවනු ඇති බවත් දැනගන්නට ලැබුණා. වසර ගණනාවක් ගතවී ඇතත් ඉංග්‍රීසි බසට පරිවර්තනය වුවද මෙරට අනෙක් ප්‍රධාන භාෂාව වන දෙමළ බසට මේ මාහැඟි කෘති පරිවර්තනය නොවීම විමතියට මෙන්ම සංවේගය දනවන කාරණයක්.
මෙහි පළමු වෙළුම හෝ මේ දක්වා පරිවර්තනය නොවූ පසුබිමක මෙම වෙළුම් 6 පරිවර්තනය වීමට තවත් කොපමණ කාලයක් යාවිද යන්න ගැන මට සැකයක් මතු වුණා. එනිසා මා මෙහි ඇති වැදගත්කම සලකා මගේ පර්යේෂණ කටයුතු තාවකාලිකව නවතා මෙහි හයවන වෙළුම සම්පූර්ණයෙන්ම පරිවර්තනය කර අවසන් කළා.
හයවැනි වෙළුම තුළ මෙරට ඉතිහාසය වර්ෂ 1978 සිට 2010 කාලය පිළිබඳ ලියැවී තිබෙනවා. ඒ තුළ සිංහල බෞද්ධ ජනප්‍රජාව පිළිබඳ සමාජ ආර්ථික දේශපාලන සංස්කෘතික කාරණා ගැබ්වී පැවතුණ ද අවාසනාවකට ඒ තුළ දෙමළ, මුස්ලිම් හෝ අනෙකුත් ජන ප්‍රජාවන් පිළිබඳ සඳහන් නොවීම විමතියට කරුණක්. හරියට ඔවුන් මෙහි ජීවත් නොවන ප්‍රජාවක් ගාණයි.
මහානාම හිමියන් විසින් රචිත ප්‍රථම මහාවංශය අප බොහෝදෙනා දැන සිටියත් 1956 න් පසු මෙම කාර්යය රජයට පවරා ගැනීමත් සමඟ මහාවංශ ඉදිරියට රචනා කිරීම සඳහා වෙනම කමිටුවක් සංස්කෘතික දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ ඇති කළා. ඒ සඳහා මෙරට ඉතිහාස විෂය සම්බන්ධ ප්‍රාමාණික විද්වතුන් 100 කට අධික සංඛ්‍යාවකගේ සහාය ලබාගෙන තිබුණත් ඒ සඳහා දෙමළ ඉතිහාසඥයන්ගේ සහය විධිමත් ලෙස යොදාගත් බවක් පෙනෙන්නට නැහැ.
අවාසනාවට ලංකා ආණ්ඩුව ඒ යුතුකම ඉටු කිරීමට අසමත් වී තිබෙනවා. මෙතෙක් කිසිදු මැතිවරණ කොට්ඨාසයකට මහාවංශය මුළුමනින්ම දැන ගැනීමට අවස්ථාව ලැබී නැහැ. ආණ්ඩුව කවදාවත් එහෙම කරන්න උත්සාහ කරලත් නැහැ. මුලදී පාලි භාෂාවෙන් සිංහලට පරිවර්තනය කිරීමේ සම්ප්‍රදායක් පැවතුණා. අවසාන වෙළුම් තුන සිංහලෙන් ලියා පාලි භාෂාවට පරිවර්තනය කර ප්‍රකාශයට පත් කර තිබෙනවා. මහාවංශයේ සමහර වෙළුම් ඉංග්‍රීසි භාෂාවටද පරිවර්තනය වී තිබෙනවා. එහෙත් ලංකා ආණ්ඩුව එය දෙමළට පරිවර්තනය කිරීමට අපොහෝසත් වී තිබෙනවා.
මේ වන විට මේ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු ආරම්භ වෙමින් පවතිනවා. නමුත් පළමු වෙළුම දැන් ආරම්භ වී ඇති බවත්, එය තවත් වසර කිහිපයක් ගත වනු ඇති බවත් දැනගත් විට, මෙම සියලු වෙළුම් පරිවර්තනය කර කිරීමට තවත් වසර ගණනාවක් ගතවනු ඇතැයි මා සිතනවා. එනිසා 6 වන වෙළුමේ කොටස් දෙක එහි වැදගත්කම සැලකිල්ලට ගනිමින් පරිවර්තනය කිරීමේ කාර්යය මා මටම භාර කර ගත්තා.
මේ සඳහා විශේෂයෙන් 1978-2010 කාලපරිච්ඡේදය ගැන ලියැවුණු මේ කොටස මා තෝරා ගත්තේ විශේෂ කාරණයක් නිසා. ඒ තමයි මේ කාල පරිච්ඡේදය තුළ සිවිල් යුද්ධය ආරම්භ වී අවසන් වීම. දෙමළ ජනතාවගේ අරගලය, දෙමළ ජනතාවගේ දේශපාලනය ඇතුළත් මෙම මැතිවරණ කොට්ඨාශයේ, සංස්කෘතික අභිලාෂයන් සටහන් වන ආකාරය අදාළ පුද්ගලයන් දැන ගැනීම වැදගත්ය. රජය එසේ නොකරන්නේ නම් එම යුතුකම ඉටු කිරීමේ වගකීම නැවත අප වැනි අයට පැවරෙනවා.
මෙම VI වන වෙළුම ලිවීම සඳහා සහභාගි වූයේ එක් දෙමළ ජාතිකයෙක් පමණයි. ඔහු මහාචාර්ය සී. පත්මනාදන්. මා ඔහු සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් කළා, එහිදී ඔහු කියා සිටියේ මහාවංශය නිර්මාණය කිරීම හෝ එම කණ්ඩායම සමඟ ඔහුගේ කිසිදු සම්බන්ධයක් නොතිබූ බවයි. ඔහු හුදෙක් මෙම කාල පරිච්ඡේදය තුළ ශෛවවාදයේ තත්ත්වය පිළිබඳ ලිපියක් පමණක් ඒ සඳහා ලියා දුන් බවයි. ඒ වගේම ඔහු පමණයි එය ලියා ඇත්තේ. ඒ නිසා මේ වන විට මහාවංශ වෙළුම් ලියැවී ඇත්තේ මේ දිවයිනේ සිංහල නොවන බෞද්ධයන් එහි නිර්මාණ කටයුතුවලින් පමණක් නොව ඓතිහාසික වාර්තාවෙන් ද ඉවත් කරලා. වෙනත් විදියකින් කිවුවොත් මහාවංශය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ විවිධත්වය ආරක්ෂා නොකරන ග්‍රන්ථයක් බවයි මගේ විවේචනය.
පසුගිය වසර කිහිපය තුළ මම මහාවංශ වෙළුම් පිළිබඳ මගේ විවේචනාත්මක නිබන්ධන විවිධ සඟරාවල ලියනවා. එම රචනා එකතුවක් ලබන මාසයේදී පොතක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට නියමිතයි. ඒ කෙසේ වුවත් මම කවදාවත් මගේම අදහස්වලට මම කළ මහාවංශ කෘතියේ පරිවර්තනයට බලපෑම් කරන්න ඉඩ දුන්නේ නැහැ. එය ආචාර ධාර්මිකව එහි තිබෙන අයුරින්ම පරිවර්තන කිරීමට මා කටයුතු කළා.
සෑම පාලකයකු යටතේම ඒ ඒ කාලවල පැවති දේශපාලනය, සමාජය, අධ්‍යාපනය, සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය, පරිසර විද්‍යාව,වෛද්‍ය විද්‍යාව සහ ත්‍රස්තවාදය ආදී මාතෘකා ඔස්සේ මෙය සම්පාදනය වී තිබෙනවා. ඒවාට වගකිව යුතු කමිටු එය වෙන වෙනම ලියා තිබෙනවා. ඒවා ඉතාම විමසිලිමත්ව පරිවර්තනය කිරීම අභියෝගාත්මක කාර්යයක්. සංස්කෘතික ක්ෂේත්‍රය ඉන් විශේෂයි. සමහර ස්ථානවල, ඇතැම් පද්‍ය පිටු භාගයක් දක්වා විහිදී තිබුණා. ඉන් බොහොමයක් පදවලට බෙදිය හැකිව තිබුණා. පාඨකයන්ට මෙය කියැවීමේදී එය කියවා අවසන් වන විට ඔවුන් ආරම්භ කළ ස්ථානය අමතක වේ යැයි කියා මා තුළ බියක් ඇති වුණා. සමස්ත මහාවංශ ශෛලිය තුළ කොමාව අනුගමනය කිරීම බොහෝ පදවල ප්‍රවණතාවක් බවට පත්ව තිබෙනවා. එය පාඨකයන් වෙහෙසට පත් කරන කාරණයක්. මා මෙය පරිවර්තනයේදී මේ ගැටලුවට මුහුණ දුන්නා.
මීට අමතරව, ශ්‍රී ලංකාවේ “ත්‍රස්තවාදය” යන ශීර්ෂය යටතේ සටහන් කර ඇති පරිච්ඡේදවල, සිංහලකරණය වූ බැවින් ස්ථාන සහ පුද්ගලයන්ගේ නම් නැවත දෙමළ භාෂාවෙන් හඳුනා ගැනීම දුෂ්කර වුණා. මා හමුදා මෙහෙයුම් පරිවර්තනය කරන විට, කිහිප වතාවක් ගූගල් සිතියම් විවෘත කර එම ස්ථානවල නම් නිවැරදි කළා. සමහර ස්ථානවල නම් සම්බන්ධ කර ගනු ලැබුවේ යුද සමයේ එම ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අය සම්බන්ධ කර ගනිමින්.
මීට අමතරව, ආර්ථික විද්‍යාව, වෛද්‍ය විද්‍යාව සහ පුරාවිද්‍යාව යන පාරිභාෂික වචන සනාථ කිරීම සඳහා විවිධ ක්ෂේත්‍රවල විද්වතුන්ගේ දායකත්වය ලබා ගැනීමට මට සිදු වුණා. මේ පිළිබඳ සමාජ මාධ්‍ය තුළ කුඩා සටහන් පවා මා පළ කළා.
මහාවංශයේ සියලු කාණ්ඩවල දෙමළ- සිංහල පරිවර්තන මාලාවක අවශ්‍යතාව ඉතාම වැදගත් බව මා මෙහිදී අවධාරණය කරන්න කැමතියි. මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති දේශපාලන, ඓතිහාසික, ජනවාර්ගික, සංස්කෘතික, පුරාවිද්‍යාත්මක හා උරුම පිළිබඳ අධ්‍යයන ගැන මට සැකයක් තිබෙනවා.
දෙමළ භාෂාවෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ඕනෑම පර්යේෂණයක් සිංහල භාෂාවෙන් පවතින මූලාශ්‍ර එකතු නොකර සම්පූර්ණ කළ හැකිද. එසේ ම දෙමළ භාෂාවෙන් පවතින මූලාශ්‍ර භාවිත නොකර සිංහල අධ්‍යයන කටයුතු සම්පූර්ණ කළ හැකිද? කියන ප්‍රශ්නය මට තිබෙනවා. සිංහලෙන් ලියන අය සිංහල හා ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් එකතු කරන ආකාරයටම ශ්‍රී ලංකාවේ පර්යේෂණ ක්ෂේත්‍රයේ දෙමළ හා ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් පමණක් සාක්ෂි රැස් කිරීමේ ප්‍රවණතාවක් තිබෙනවා. සිංහලෙන් සිදු වන්නේ කුමක් දැයි දෙමළ ජනයා නොදනිති. එමෙන්ම දෙමළ භාෂාවෙන් සිදු වන්නේ කුමක් දැයි සිංහලයන් නොදනිති. මෙය ජනවර්ග දෙකෙහිම ධ්‍රැවීකර වූ ප්‍රවණතාවට කදිම නිදසුනක්.
දෙමළ සන්දර්භය තුළ මගේ ලේඛන කෙරෙහි අවධානය යොමු වීමට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ මගේ පර්යේෂණවලදී සිංහල මූලාශ්‍ර භාවිත කර තිබීමයි.
මේ ආකාරයට මහාවංශය VI වන වෙළුම දෙමළ භාෂාවෙන් පරිපූර්ණ පරිවර්තනයක් කිරීමේ ඓතිහාසික කාර්යයක් සම්පූර්ණ කිරීමට ලැබීම ගැන මට විශාල තෘප්තියත් තිබෙනවා. මෙතැන් සිට දෙමළ භාෂාව කතා කරන ජනතාවට මෙම අත්පිටපත පිළිබඳ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට අවස්ථාවක් විවර වේවි. ඒ ගැන මට නිහතමානී ආඩම්බරයක් තිබෙනවා.
මහාවංශය දෙමළ භාෂාවට පරිවර්තනය නොවීම පිළිබඳව මහාවංශයේ ප්‍රධාන සංස්කාරකවරිය ලෙස කටයුතු කරන මහාචාර්ය මාලනී ඇදගමගෙන් සිළුමිණ කළ විමසීමේදී එතුමිය ප්‍රකාශ කර සිටියේ “මේ වසරේ ලබාදුන් කැබිනට් අනුමැතිය පරිදී මහාවංශය පිළිබඳ ප්‍රාමාණික දෙමළ විද්වතුන් දෙදෙනකු යොදාගෙන මහාවංශයේ පළමු වෙළුම දෙමළ භාෂාවට පරිවර්තනය කරමින් ඇති බවය. එය ලබන වසරේ ජනවාරි පෙබරවාරි වන විට අවසන් කර දෙමළ පාඨක ප්‍රජාව වෙත ලබාදිමට කටයුතු කරන බවය.
රසික කොටුදුරගේ