සාමාන්ය ජනතාවට එදිනෙදා ජීවිතයේදී වැදගත් වන නීති පිළිබඳ මූලික දැනුමක් අත් කර දීම අරමුණු කරගෙන, ශ්රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාවේ අධීක්ෂණය යටතේ, ‘එදිනෙදා ජීවිතයට නීතිය’ යන තේමාවෙන් යුතුව, අද සිට සැම ඉරු දිනකම ඔබ වෙත ගෙන එනු ලබන ලිපි පෙළක සමාරම්භයයි.
නීතිය නොදැන සිටීම සමාවට කරුණක් නොවේ, යන කියමන මඟින්ද සැම පුද්ගලයකුම තමාට බලපාන නෛතික තත්ත්ව පිළිබඳ දැනුවත්ව සිටිය යුතුය යන්න මනාව පැහැදිලි වේ.
නෛතික කරුණු පිළිබඳ මේ ලිපි පෙළ මඟින් නීතිය සම්බන්ධයෙන් ඔබේ මූලික දැනුම වර්ධනය කිරීමට මෙන්ම ඔබේ නීති ගැටලු හඳුනාගැනීම, ඒ නෛතික කටයුත්ත ඉටු කරගැනීම සඳහා යොමු විය යුතු නිසි ස්ථාන හා නෛතික අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ දැනුවත් වීම ආදි වශයෙන් නෛතිකව සවි බල ගැන්වීම බලාපොරොත්තු වෙමු. පවුල් නීතිය, ඉඩම් නීතිය, එදිනෙදා ජීවිතයේදී බලපාන ලිපි ලේඛන සම්බන්ධ නීතිය, දරුකමට හදාගැනීමේ නීතිය, අපරාධ නීතියේ මූලික කරුණු, මූලික අයිතිවාසිකම් නීතිය ආදි සැම නීති ක්ෂේත්රයක්ම ආවරණය වන පරිදි නෛතික ලිපි පෙළක් ඔබ වෙත මෙලෙස ඉදිරිපත් කෙරේ.
නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව යනු කුමක්ද?
ශ්රී ලංකා නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව 1978 අංක 27 දරන නීති ආධාර පනත මඟින් සංස්ථාපන කරන ලද ව්යවස්ථාපිත ආයතනයකි. දරිද්රතාව හේතුවෙන් යුක්තියේ පිළිසරණ ලැබීමට නොහැකි වූ ශ්රී ලාංකිකයන් සඳහා නීති ආධාර සැපයීම මෙහි ප්රධාන අරමුණ වේ. අඩු ආදායම්ලාභි ජනතාවට ඔවුන්ගේ නඩු කටයුතු සඳහා නොමිලේ නීතිඥ සහාය ලබා දීම, ඕනෑම පුද්ගලයකුට නීති උපදෙස් ලබා දීම, සමස්ත සමාජයම නීතිය පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම, නව නීති සම්පාදනයේදී හා නෛතික ප්රතිසංස්කරණවලදී රජයට උපදේශන කාර්යයේ නිරත වීම හා පර්යේෂණ කටයුතු සිදු කිරීම අනෙකුත් කාර්යභාර්ය අතර ප්රධාන වේ. කොළඹ නීති ආධාර ප්රධාන කාර්යාලය ඇතුළුව නීති ආධාර කාර්යාල 84ක් දිවයින පුරා පිහිටි අධිකරණ ආශ්රිතව පිහිටුවා ඇත. අධිකරණමය කටයුතුවලදී ග්රාම නිලධාරිවරයා මඟින් කැඳවූ ආදායම් වාර්තාව සලකා බලන නමුත් නඩත්තු, ගෘහස්ථ ප්රචණ්ඩත්ව, අපරාධ වින්දිත හා ළමයින් සම්බන්ධ නඩු කටයුතුවලදී ඒ සම්බන්ධයෙන් සලකා බලනු ලැබේ.
ඔබ වෙත ඉදිරිපත් කරන මුල්ම ලිපිය මඟින් පවුල හා බැඳි නීතිය සම්බන්ධව ඔබ දැනුවත් කිරීමට අදහස් කරන්නෙමු.
විවාහයකට පෙර මේ ගැනත් දැනුවත් වන්න
නීතිය නොදැනීම හෝ ඒ නොතැකීම හේතුවෙන් බොහෝ කාන්තාවන් විවාහය හා දේපොළ ආශ්රිත වංචනික ක්රියාවලට හසුව අසරණ වූ පුවත් නිතර අසන්න ලැබේ. විවාහ වන තෙක් එල්ල වන සමාජ පීඩනය හේතුවෙන් කෙසේ හෝ කවුරුන් හෝ සමඟ විවාහයක් කරගැනීමේ තත්ත්වයට පත් වන ඇතැම් කාන්තාවෝ වංචනික පුද්ගලයනට රැවටී තම ජීවිත අවුල් කරගත් අවස්ථා එමටය. එසේ නැති නම් ප්රේමයෙන් මුසපත්ව සුදුසුම සහකරුවකු ලැබුණේ යැයි විශ්වාස කොට විවාහයකට එළඹීමෙන් පසු තමා විවාහ වී ඇත්තේ වරක් විවාහ වූ, තවමත් ඒ විවාහයෙන් දික්කසාද නොවූ පුරුෂයකු සමඟ බව දැනගන්නා විට ඇතැම් කාන්තා ජීවිත කාලය පුරා රැස් කරගත් මිල-මුදල්, රන්අබරණ පවා ඔහුට දී අවසන්ය.
මෙවැනි රැවටීම්වලට ලක්ව නීති ආධාර කොමිෂන් සභාව වෙත පැමිණෙන බොහෝ කාන්තාවන් පවසන්නේ පුරුෂයා කාන්තාවට වඩා වයසින් අඩු වීම, තවමත් තම සහෝදරියන් අධ්යාපන කටයුතුවල යෙදීම හෝ සහෝදරියන් තවමත් අවිවාහක වීම වැනි නොයෙක් හේතු දක්වමින් ඔහුගේ පවුලේ අය මෙවැනි විවාහයකට අකැමැති බව පවසා ඔහුගේ පාර්ශ්වයෙන් සාක්ෂියට හෝ කිසිවකු ඉදිරිපත් නොකොට විවාහයට එළඹෙන බවයි. මෙවන් අවස්ථාවල ‘පැදුරටත් නොකියා’ පලා-යන පුරුෂයාගේ හෝඩුවාවක්වත් සොයාගත නොහැකිව බොහෝ කාන්තාවෝ අසරණ වෙති.
එසේම විවාහ රෙජිස්ට්රාර්වරුන් ලෙස කැඳවාගෙන එන ව්යාජ පුද්ගලයන් ඉදිරියේ විවාහයක් සිදු කරන බව හඟවා තරුණියන් වංචනික විවාහයන්ට හසු කරගන්නා අය පිළිබඳවද අසන්න ලැබේ.
ඉහත සාකච්ඡා කළ පරිදි නීත්යනුකූල නොවන වංචනික විවාහයකට ඇතුළත්ව ඇති විට බැලූබැල්මට නීත්යනුකූල යැයි පෙනෙන විවාහ සහතිකයක් නිකුත් වුවද එවැනි විවාහ මුල පටන්ම නීතිය ඉදිරියේ ‘බල රහිත හා ශූන්ය විවාහා’ ලෙස සැලකෙන බැවින් කාන්තාවනට නීත්යනුකූල විවාහයකින් ලැබෙන අයිතිවාසිකම් අහිමි වේ. එවන් විවාහවලට ඇතුළත් වූ කාන්තාවන්ට පුරුෂයන්ගෙන් නඩත්තු ලබාගැනීමේ අයිතිවාසිකම හෝ පුරුෂයා මියයෑමෙන් පසු ඔහුගේ විශ්රාම වැටුප ලබාගැනීමේ අයිතිය මෙන්ම මියගිය පුරුෂයාගේ දේපොළවලට අයිතිවාසිකම් කීමේ හිමිකමද නැතිව අසරණ වීමට සිදු වේ.
කෙසේ වෙතත් තමා වංචනික විවාහයකට ඇතුළත්ව ඇති බව හෙළි වීමෙන් පසු පුරුෂයාගේ බහු-විවාහය පිළිබඳ පොලීසියකට සිදු කරන පැමිණිල්ලක් ඔස්සේ මහේස්ත්රාත් අධිකරණයක නඩුවක් පවරා මෙවැනි පුද්ගලයකු ‘බහු-විවාහය’ නමැති අපරාධ වරදට වරදකරුවකු කොට දඬුවම් දිය හැකිය. එසේම වින්දිත භාවයට පත් තැනැත්තියට රුපියල් ලක්ෂයක් දක්වා වන්දියක්ද ගත හැකිය. එයට වඩා විශාල වන්දියක් අවශ්ය වේ නම් දිසා අධිකරණයක සිවිල් වන්දි නඩුවක් පවරා පුරුෂයා තමන්ට සිදු කළ වංචාව මත ඇති වූ චිත්ත පීඩාව, සමාජීය පීඩාව, අවමානය, ජීවිතයේ වටිනාකම අඩු වීම වැනි කරුණු පදනම් කොටගෙන වන්දියක් ගැනීමේ හැකියාවද ඇත. තවද එවැනි වංචනික පුරුෂයකුට දාව දරුවකු පිළිසිඳගෙන තිබුණ හොත් දරුවා ඉපදීමෙන් පසු දරුවා වෙනුවෙන් නඩත්තු මුදලක් ගැනීමේ අයිතියද ඇත.
කෙසේ නමුත් තමා වංචනික විවාහයකට ඇතුළත්ව ඇති බවට තොරතුරු දැනගත් වහා ඒ සම්බන්ධව නීති ක්රියාමාර්ග ගැනීම සුදුසුය. නොඑසේ නම් වංචාව පිළිබඳ දනිමින්ම බොහෝ කලක් විවාහ ජීවිතය ගත කොට, දරුවන්ද ලැබ, පසුකාලීනව නීතියේ ප්රතිකර්ම ලබාගැනීමට ඇති ඉඩකඩ සීමිතය.
තවද ඇතැම් විවාහක පුරුෂයන් තමන් විවාහකයකු බව කාන්තාවන්ට දන්වා, ඒ වන විට නීත්යනුකූලව විවාහ වී සිටින බිරියගෙන් දික්කසාද වී අදාළ විවාහාපේක්ෂිත කාන්තාව විවාහ කරගන්නා බවට වාචිකව හෝ ලිඛිතව විවාහ පොරොන්දු දී, ලිංගික සබඳතාද පවත්වා, කෙටි කලක් එකට ජීවත්ව ඒ කාන්තාවන් අත්හැර යන අවස්ථාද ඇත. මේ ආකාරයෙන් විවාහකයකු බව දැනුවත්වම ඔහු සමඟ සම්බන්ධතා පවත්වා අසරණ වන කාන්තාවනට නීතියේ පිහිට ලබාගත හැකිද යන්න ඊළඟ ගැටලුවයි. වලංගු ලිඛිත විවාහ පොරොන්දුවක් තිබේ නම් වයස අවුරුදු 16ට වඩා වැඩි කාන්තාවකට දුන් විවාහ පොරොන්දු කඩ කිරීම සම්බන්ධයෙන් සිවිල් නඩුවක් පවරා සිදු වූ අලාභවලට වන්දි ගැනීමේ හැකියාව ඇත. එහෙත් විවාහකයකු දෙන විවාහ පොරොන්දුවක් නීතිය ඉදිරියේ බලාත්මක කළ නොහැකිය.
එසේම යම් තරුණියකට විවාහ කරගන්නා බවට පොරොන්දු දී, ඇගේ කැමැත්ත සහිතව ලිංගික සබඳතා පවත්වා තිබුණේ නම් ඉන් පසු ඒ පොරොන්දුව කඩ කළ විට දිසා අධිකරණයක කන්යා දූෂණ නඩුවක් පවරා වන්දි ගැනීමේ හැකියාව පවතී. එහෙත් එකී පුරුෂයාගෙන්ම තම කන්යාභාවය නැති වූ බව අධිකරණයක් ඉදිරියේ ඔප්පු කිරීමට යෑමේදී ඇති වන නෛතික, පරිපාටිමය හා සමාජීය දුෂ්කරතා හමුවේ මෙවැනි නඩුකරවලට කාන්තාවන් යොමු වීම ප්රායෝගිකව ඉතා අඩුය.
එසේම විවාහක පුරුෂයකු තම විවාහයෙන් දික්කසාද වී වෙනත් කාන්තාවකට ඇය විවාහ කරගන්නා බවට සිය දහස් වරක් පොරොන්දු වී කෙටි කලක් ඇය ආශ්රය කර හැර යෑමෙන් එකී දෙවැන්නිය සමාජීය වශයෙන් බරපතළ අවමානයකට පත් විය හැකිය. මෙවැනි ක්රියාකලාප සදාචාරාත්මක වශයෙන් වරදක් වුවද, පවත්නා නීතිය තුළ කාන්තාවක දැනුවත්ව විවාහකයකු සමඟ ලිංගික සම්බන්ධතා පවත්වන්නේ නම් හෝ ලිඛිත විවාහ පොරොන්දුවක් නැති අවස්ථාවක අවිවාහක පුරුෂයකු වුවද සබඳතා පැවැත්වූ කාන්තාවක අත්හැර යන විට පවත්නා නීතිය තුළ ඊට ප්රතිකර්ම නැත. ඒ අනුව නීතිය ඉදිරියේ වැඩිහිටි කාන්තාවක තම ජීවිතය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේදී පවත්නා නීතිය පිළිබඳ අවබෝධයෙන් තොරව තීරණ ගැනීම ඔස්සේ ඇය පීඩාවට පත් වුව හොත් එහි වගකීම ඇය විසින්ම දරාගත යුතුව පවතී. එසේම වංචනික විවාහවලට සිතාමතාම කාන්තාවන් හසු කරගැනීම පිළිබඳ නෛතික ක්රියාමාර්ග ගත හැකි වුවද ඒ කාන්තාව සමඟ අනිවාර්යයෙන්ම විවාහ විය යුතු බවට බල කරන නියෝග දීමට පොලීසියට හෝ අධිකරණයට හෝ හැකියාව නැත.
තවද වයස අවුරුදු 18ට වැඩි කාන්තාවක සමඟ ඇගේ කැමැත්ත සහිතව ලිංගික සබඳතා පවත්වා ඇය අත්හැරදැමීම, රටේ අපරාධ නීතිය අනුව වරදක් නොවන බැවින් එවැනි පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට හෝ අපරාධ චෝදනා නැඟීමට පොලීසියට නීත්යනුකූල බලයක් නැත. මෙවැනි අවස්ථාවක පොලීසියට කළ හැක්කේ කාන්තාව ප්රකාශය සටහන් කරගෙන අදාළ පුරුෂයා ගෙන්වා කටඋත්තරයක් සටහන් කිරීම පමණි.