කඩු දඩය රුපියල් පනහයි
* අලංකාරයට කඩු ළඟ තබාගෙන සිටීමත් වරදක්
* වැරදි තොරතුරු සමාජ මාධ්යවලට මුදා හැරියොත් අන්තර්ජාතික සම්මුති පනතින් දඬුවම්ත්
* රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ගත්තොත් ඇප නෑ
පාස්කු ඉරිදා ලොවම කලඹමින් මෙරටට එල්ල වූ ප්රහාර මාලාව කිසිවකුත් නොසිතූ එවැනි ව්යසනයකි. එහි උණුසුම දිනෙන් දින අලුත් කරමින් මේ වන විට රට පුරා විවිධ පළාත්වල ගැටුම් පැනනඟින්නේ අපේ ඇත්තන් හරි-හැටි තමන් නොදන්නා නීතිය සියතට ගැනීමට යෑමේ ප්රතිඵලයක් වශයෙන් බව පැහැදිලිය.
පාස්කු ප්රහාරයෙන් මොහොතකට පසු කොළඹ අගරදගුරුතුමන් මෙන්ම සෙසු ආගමික නායකයන්ද මහජනයාගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ජාතිවාදි ආගම්වාදි හැඟීම් ඇවිස්සෙන්නට ඉඩ නොදී මේ ප්රශ්නයට එකමුතුව මුහුණ දෙන ලෙසය. ඒ සියලු අනුශාසනා තුට්ටුවකට මායිම් නොකළ ඇතැමුන් පටු හැඟීම් අවුළුවන විවිධ ප්රකාශ කරමින් නීතිය සියතට ගන්නත්, නැති ත්රස්තවාදයක් මවා පෑමට උත්සාහ කිරීමත් මේ වන විට ISIS ත්රස්තවාදයටවත් වඩා බලවත් සමාජ ව්යසනයක් වී ඇත. රටේ පවත්නා කලබලකාරි තත්ත්වය හමුවේ දැනට පවත්නා නීති-රීතිවල අඩුපාඩු ගැන යළිත් කතාබහක් මතු වූයේ මේ සිදුවීම්වලට සමගාමිවය. රාජ්ය ඇමැති හර්ෂ ද සිල්වා මහතා පාර්ලිමේන්තුවේදී මේ ගැන දැඩිව අවධාරණය කරමින් පැවැසුවේ මේ දිනවල සොයාගන්නා කඩු වැනි තහනම් ආයුධවලට පවත්නා දඩ මුදල් මේ තත්ත්වය මර්දනය කරන්නට කිසිසේත් ප්රමාණවත් නැති බවයි.
කඩු දඩය 1960 දී පැනවූවක් !
මේ තහනම් පිහි ආඥා පනත පනවා ඇත්තේ 1906දීය. 1906 අංක 28 දරන තහනම් පිහි ආඥා පනතට අනුව අන්තරායකර පිහියක් ළඟ තබාගෙන හසුව වැරදිකාරයා බවට උසාවියකින් තීරණය වුව හොත් ඔහුට රු. 50ක දඩයක් සමඟ සමඟ මසක සිර දඬුවමක් නියම වන්නේය. මේ පනත 1983 අංක 1 යටතේ සංශෝධනය වූ අතර, ඉන් අනතුරුව 2005දී මෙහි දඩ මුදල් සංශෝධනය වී ඇත. 2005 අංක 12 දඩ මුදල් වැඩි කිරීමේ පනතේ දෙවැනි උපලේඛනයට යටත්ව ඒ මුදල රු. 1500ක දඩයක් ලෙස සංශෝධනය වී ඇති බවට සටහනක් ඇත. මේ සංශෝධනය පැහැදිලි නොවන අතර, වර්තමානයේ ක්රියාත්මක වන්නේ 1906 අංක 28 දරන තහනම් පිහි ආඥා පනතට හිමි දඩ මුදල පමණි.
මේ පනතට අනුව තහනම් පිහියක් යන්න අර්ථකථනය කර ඇත්තේ මෙසේය. තහනම් පිහියක් නම්: පිහි තලය අඟල් 2කට වඩා වැඩි විය යුතුය, එහි ඉදිරි මුවහත රවුම් නැති උල් ආකාරයෙන් සකස් වූ පිහියක් විය යුතුය. මේ තහනම් පිහි යටතට කඩුද, පොරවද ඇතුළත් වන අතර, එසේ අත්අඩංගුවට ගැනීම්වලින් පසුව ඒ කඩු සියල්ල රාජ සන්තක වේ. එසේම මේ තහනම් පිහි යටතට වැටෙන ආයුධ ආරක්ෂක අංශවලට හසු වූ සැණින් වැරදිකරු එය ලබා දීමට කටයුතු කළ යුතු බව පනතේ සඳහන්ය. පොලීසිය, අධිකරණ හා ග්රාමසේවා නිලධාරීන්ට මෙන්ම හදිසි නීති අවස්ථාවක කිසිදු නියෝගයකින් තොරව, වරෙන්තු නැතිව පොලිස් හා හමුදා අංශයට මෙවැනි පිහි හා කඩු ළඟ තබාගෙන සිටින අය අත්අඩංගුවට ගැනීමේ හැකියාව ඇත. මෙය මහේස්ත්රාත් අධිකරණයක නඩු විමසීමේ වරදක්ද වන්නේය.
තහනම් පිහි ආඥා පනත යටතේ කඩුවක් හෝ තහනම් පිහියක් ළඟ තබාගෙන හසු වුව හොත් ඔහුට මාස 3ක් ඇතුළත නඩු පැවැරිය යුතුව ඇත. අලංකාරය පිණිස කඩු හෝ තහනම් පිහි ළඟ තබා ගෙන සිටීමද වරදක් වන අතර, ඒ වරදෙහි බරපතළකම වඩාත් තීව්ර වන්නේ එය තැනින් තැනට ගෙන යෑමට උත්සාහ දැරීම හෝ සිරුරේ කොතැනක හෝ රඳවා තබාගැනීමට කටයුතු කිරීමයි. එසේම නීත්යනුකුල රැකියාවන් කරන්නන්ට (උදාහරණයක් ලෙස: වේවැල් කර්මාන්තයේ යෙදෙන්නන්ට) හා ආරක්ෂක අංශවලට මේ නීතිය බල නොපාන අතර, පනතට අනුව මේ වරද යමකු දෙවැනි වතාවටත් කරයි නම් දෙවැනි වර දඩය ලෙස රුපියල් 100ක්ද, මාස 3ක සිර දඬුවමක්ද හිමි වේ.
යම් අන්තවාදි පිරිස් විසින් කඩු ළඟ තබාගනිමින් කරන්න සූදානම් වූ ව්යසනයන් මේ වන විට අපේ ආරක්ෂක අංශවලට හසුව ඇත. විවිධ ප්රදේශවලින් මෙවැනි තහනම් ආයුධ මේ වන විට තොග පිටින් සොයාගනිමින් පවතියි. ඒ එකක් දෙකක් නොව මහා පරිමාණයෙනි. කුමන හේතුවක් නිසා මෙසේ කඩු ළඟ තබාගෙන සිටියාද යන්න මේ වන විටත් අනාවරණය වී නැත. එහෙත් සමාජයට පසක් වී ඇත්තේ එය තවත් ව්යසනයක් කිරීමේ මූලාරම්භයක් වශයෙනි. එමෙන්ම නුදුරු දිනයක මේ තොරතුරු අනාවරණය වීමට නම් මේ සඳහා ලබා දෙන දඬුවම්ද ඊට අදාළව වෙනස් විය යුතුය. එසේ හෙයින් මෙවැනි දඩ මුදල් අය කිරීමෙන් බොහෝ දෙනා අධිකරණයෙන් ලැබෙන දඬුවම් සැහැල්ලුවට ලක් කිරීම අපරාධ මර්දනයෙහිලා සාධනීය කරුණක් නොවන්නේය.
දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ VII පරිච්ඡේදයේ දක්වා ඇත්තේ මහජන නිසංසලතාවට විරුද්ධ වැරදිය. මේ යටතේ නීති විරෝධි රැස්වීමක සාමාජිකයකු වීමද වරදක්ය. යම් රැස්වීමක් නීති විරෝධි වීමට නම් එයට 5 දෙනකු හෝ ඊට වැඩි පිරිසක සහභාගිත්වය තිබිය යුතුයි. මෙවැනි වරදකට මාස 6ක සිරදඬුවමක් හා දඩයක් පැනවිය හැකිය. එසේම දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ අංක 141 යටතේ යම් ආයුධයක් අතැතිව නීති විරෝධි රැස්වීමකට සහභාගි වීම, අංක 144 යටතේ කැරලි ගැසීම සම්බන්ධයෙන් වැරදිකාරයකු වීම අවුරුදු 2ක බන්ධනාගාරගත කිරීමක් හෝ රු. 1500ක දඩයක් හෝ මේ දෙකින්ම හෝ දඬුවම් කළ හැකි බව සඳහන්ය. එසේම දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ අංක 150 යටතේ කැරැල්ලක් ඇති කිරීමේ අදහසින් නිකරුණේ ප්රකෝප කරවීම්, ඒ ප්රකෝප කරවීමේ ප්රතිඵලයක් ලෙස කැරලි ගැසීම් සිදු වුව හොත් ඒ තැනැත්තාට අවුරුද්දක පමණ කාලයක් බන්ධනාගාරගත කිරීමක් හෝ රු. 1500ක දඩයක් හෝ මේ දඬුවම් දෙකම හිමි වෙයි.
පසුගිය දිනවල මිනුවන්ගොඩ, හලාවත, කොබෙයිගනේ, හෙට්ටිපොළ ඇතුළු ප්රදේශ කිහිපයකට මෙන්ම විටින් විට දිවයිනටමද පොලිස් ඇඳිරි නීතිය පනවන්නට හේතුවක් වූයේ මෙවැනි නීති විරෝධි රැස්වීම් හා සාමය කඩවන ආකාරයෙන් ඇති කළ කලහ කිරීම්ය. දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ 157 වැනි වගන්තිය යටතේ අර්ථකථනය කර ඇති කලහ කිරීම් වැරදිවලට සම්බන්ධ වි යමකු අත්අඩංගුවට පත්ව වැරදිකාරයා බවට පත් වුව හොත්, දඩය රු. 100ක් වන අතර, මාසයක සිර දඬුවමකටද යටත් වෙයි.
ලංකාවේ දැන් පැනනැඟී ඇත්තේ අන්තර්ජාතික ත්රස්තවාදයෙන් එහා ගිය භයානක තත්ත්වයකි. විවිධ පටු න්යායන් සාක්ෂාත් කරගැනීමට වාර්ගික අර්බුද මවා පාන්නට උත්සාහ ගන්නෝ එමටය. මේ නිසා මෙවැනි භයානක සමාජ විපත් සුළු දඬුවමකට යටත් කිරීමෙන් සිදු වන්නේ ජාතික ආරක්ෂාව ඇති කරන ගමනට බාධාවකි.
මේ වන විට රජය පවත්නා තත්ත්වය සමනය කිරීම් වස් විටින් විට සමාජ මාධ්යජාලා අවහිර කරන්නට කටයුතු කර ඇත. ඒ මෙම කලහකාරි තත්ත්ව ඇති විමෙහිලා සමාජ මාධ්ය ප්රබල හේතුවක් වී ඇති නිසාය. පසුගියදා සිදු වූ ගැටුම් යම්තාක් දුරකට උග්ර වීමෙහිලා ෆේස්බුක් වැනි සමාජජාලා විශාල පිටිවහලක් වී ඇති අතර, ආගම් හා වාර්ගික අර්බුද මේ හරහා තදින්ම ඇවිළී ගොස් ඇති බව පැහැදිලිය. තවත් විටෙක විවිධ අන්තවාදි අදහස් ජනිත කිරීම් සිදුව ඇත්තේ ජංගම දුරකතන ඔස්සේ කෙටි පණිවිඩ යැවීමෙනි. එහෙත් එසේ යවන්නා හා එයට වගකිව යුත්තා හඳුනාගැනීමට හැකි වුව හොත් විදුලි සංදේශ පනත යටතේ දඬුවම් කළ හැකිය. එහෙත් එවැන්නකු හඳුනාගත නොහැකි වුව හොත් ඒ නීතිය ක්රියාත්මක කිරීමටද අපහසුතා ඇත.
කෙසේ වෙතත් ජාතීන් අතර අසමගිය වෛරය ඇති කරවන සහ ජනතාව බියට පත් වන ආකාරයේ අසත්ය ප්රචාර සමාජජාලා ඔස්සේ ප්රචාරය කරන පුද්ගලයන් නීතියේ රැහැනට කොටු කරගැනීමේ විශේෂ ඒකකයක් පසුගියදා පොලිස් මූලස්ථානයේ පිහිටුවා ඇත. සමාජ මාධ්ය ඔස්සේ මෙවැනි අසත්ය ප්රචාර පතුරුවන පුද්ගලයන් කවුරුන්ද යන්න ගැන සොයා බැලීම මේ විමර්ශන ඒකකය මගින් සිදු කරන අතර ඉදිරි පියවර ගැනීම සදහා අදාළ ඒකක වෙත අවශ්ය තොරතුරු ලබාදීමද එමගින් සිදු කෙරේ. එමෙන්ම මෙවැනි අසත්ය ප්රචාර නිර්මාණය කර සමාජ මාධ්ය ජාලවලට මුදාහැරීම සහ එවැනි ප්රචාර අනෙක් පුද්ගලයන්ට යැවීමට කටයුතු කරන පුද්ගලයන්ට එරෙහිව දැනට පවතින හදිසි අවස්ථා රේගුලාසි යටතේ නීතිය ක්රියාත්මක කිරීම මගින් වසර 3 සිට වසර 7 දක්වාද, සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් අන්තර්ජාතික සම්මුති පනත යටතේ වසර 10 දක්වාද සිර දඬුවම් නියම වන බව වාර්තා වෙයි. මේ යටතේ සැක කරන යමකුට ඇප පවා ප්රතික්ෂේප වන අතර ඇප ලබාගත හැකි වන්නේද මහාධිකරණයෙන් පමණි.
මේ වන විට රටේ සාමය ඇති කරවීම උදෙසා ආරක්ෂක අංශ විසින් විශාල වශයෙන් මෙහෙයුම් සිදු කරන අතර හදිසි නීති රෙගුලාසි යටතේ අත්අඩංගුවට ගන්නා බොහෝ පිරිස් ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ඉහළ පොලිස් නිලධාරියකුගේ අනුමැතිය මත පැය 72ක කාලයක් පොලීසියේ රඳවා-තබාගනිමින් ප්රශ්න කිරීමේ අයිතිය ඇත. සාමාන්ය තත්ත්වය යටතේ නම් අත්අඩංගුවට පත් පුද්ගලයකු රඳවා තබාගෙන ප්රශ්න කළ හැක්කේ පැය 24ක කාලයක් වුවද රටේ හදිසි අවස්ථාවකදී ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ පැය 72ක කාලයක් රඳවා තබාගැනීමට මෙසේ අවසර දී ඇත්තේ ඔවුන් පිළිබඳ හා ඔවුන්ගේ කටයුතු හා සංවිධානාත්මක ක්රියාවලීන් පිළිබඳ විශේෂ විමර්ශන පුළුල්ව සිදු කිරීමේ අවශ්යතාව නිසාය. ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ රඳවා තබාගෙන ප්රශ්න කිරීමේ කාලය තවත් දිගු කිරීමට අවශ්ය රැඳවුම් නියෝගයක් සඳහා ආරක්ෂක ඇමැතිවරයාගේ අනුමැතිය අවශ්යයය. මේ ත්රස්ත ක්රියාවකට සම්බන්ධ වූවන්ගේ ප්රශ්න කිරීම් සඳහා දිගු කාලයක් ලබාගෙන සූක්ෂ්මව සිදු කළ හෙයින් ඒ රැඳවුම් නියෝග මාස තුනෙන් තුනට දිගු කරගැනීමේ හැකියාව මේ පනත මඟින් ලැබෙයි. එම රැඳවුම් නියෝග උපරිමය මාස 18 ක් දක්වා දිගු කරගත හැකි අතර, සාමාන්ය ක්රමය යටතේ පැය 24කින් මහේස්ත්රාත්වරයකු හමුවට ඉදිරිපත් කිරීමේ අවශ්යතාවක් එහිදී මතු නොවෙයි. එසේම යම් ත්රස්ත ක්රියාවකට සම්බන්ධ වූවකු මේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගත්තේ නම් අදාළ නඩුව අවසන් වන තෙක් ඇප ලබාගැනීමේ හැකියාවද අහිමි වන්නේය.
පසුගියදා එල්ල වූ මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්රහාරයට දායක වූවන් මෙන්ම ඊට අදාළ ත්රස්ත ක්රියාවලට අදාළ විශාල පිරිසක් මේ වන විට ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනතින් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති අතර, ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන කටයුතු කරන්නේ මේ රැඳවුම් නියෝග හරහාය. මේ නිසා මෙවැනි පනත් හා මෙවැනි කාලෝචිත වෙනස්කම් මඟින් ඒ කටයුතුවලට ලැබී ඇති සහයෝගය අගය කළ යුතුය.
ත්රස්ත ක්රියාවන්ට ඇප?
එහෙත් මේ වන විට විවිධ පිරිස් විවිධ ප්රචාර ගෙන යන්නේ මෙසේ අත්අඩංගුවට පත් පිරිස්වලට ඇප දෙන බවය. මේ පිළිබඳ ඉදිරිපත් වී ඇති චෝදනාවලට මේ වන විට යම් යම් විමර්ශන සිදු කෙරෙමින් පවතින අතර, නීති විශාරදයන් පෙන්වා දී ඇත්තේ එසේ වන්නේ පොලීසිය විසින් ඔවුන් උසාවියට ඉදිරිපත් කිරීමේදි විවිධ පනත් හරහා ඔවුන් ඉදිරිපත් කිරීම නිසා බවයි. දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ එන වැරදි යටතේ උසාවියට ඉදිරිපත් කළ හොත් ඇප ලබාගැනීමේ හැකියාව පවතියි. එහෙත් ඒ වැරදිකරුවාම ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනතින් ඉදිරිපත් කළ හොත් එසේ ඇප ලබාගන්නට නොහැකිය. මෙසේ හෙයින් පොලිස් නිලධාරීන් පවා මෙවැනි අවස්ථාවක කටයුතු කළ යුත්තේ වඩාත් බුද්ධිමත් ආකාරයෙනි. මන්ද යත්: එසේ නොවුව හොත් එවැනි තත්ත්ව තවත් ප්රශ්න රාශියකට මුල පිරීමක් වන හෙයිනි.
මහජන ආරක්ෂක පනත යටතේ රටේ ජනාධිපතිවරයාට හදිසි නීති රෙගුලාසි පැනවීමේ හැකියාව ඇත. එය පාර්ලිමේන්තුව මඟින් නිශ්චිත කාලවකවානු තුළ දීර්ඝ කළ යුතු වෙයි. පසුගිය අප්රේල් මස 21 වැනිදා සිදු කළ කුරිරු ප්රහාරයෙන් අනතුරුව ඇති වූ තත්ත්වය සමනය කිරීම් වස් පසුගිය මස 23 වැනිදා හා 24 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව හදිසියේ රැස් වූයේ මෙසේ හදිසි නීති පිළිබඳ සාකච්ඡාවලටය. මෙවැනි අවස්ථාවක සාමය පවත්වාගෙන යෑමට ඇඳිරි නීතිය පැනවීම, පාරේ සිටින ඕනෑම සැක කට යුතු අයකු කිසිදු අවසරයකින් තොරව ත්රිවිධ හමුදාවට හා පොලීසියට අත්අඩංගුවට ගැනීම, එසේ අත්අඩංගුවට ගත් අය ආරක්ෂක ලේකම්වරයාගේ අවසරය මත රැඳවුම් නියෝග ගෙන මාස 12ක කාලයක් රඳවාගෙන ප්රශ්න කිරීම වැනි දේ කළ හැකි වෙයි. තවමත් මේ කටයුතු සිදු වන්නේ රටේ එවැනි නීති-රීතිවලට අනුකූලවය.