96 වැනි වියට පා තබන ආරියදාසයෝ අප අතර සිටින 18 වියැති තරුණයකු තරමට ම නවීන දෑ ගැන දැනුම්වත් ය; ඒ හා සමානව ම ක්‍රියාශීලි ය. වයසින් ඉක්ම යත්ම නවීන ලෝකය හා ගැටෙන්නට නොහැකි පරපුරක් ඉදිරියේ ආරියදාසයෝ තවමත් නව යොවුන් තරුණයෙකි.
ඕනෑම මිනිසකු ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් විය හැකි ක්‍රම තුනක් පිළිබඳ මහාකවි විලියම් ශේක්ස්පියර් පවසා තිබේ. එනයින් කෙනෙක් උපතින් ම ශ්‍රේෂ්ඨ වෙයි; තවත් අයෙක් ශ්‍රේෂ්ඨත්වය ධෛර්යයෙන් අත් කරගනිති; තවත් අයකුගේ ඇඟෙහි ශ්‍රේෂ්ඨත්වය ගසනු ලැබෙයි. ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් වන්නේ නම් ඒ කුමන ක්‍රමයකින් වුව කම් නැත කියා සිතන පිරිසක්ද වෙති. එහෙත් මොහොතක් සිතා බලන කල්හි ධෛර්යයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨත්වය ලැබීමෙහි වැඩි අගයක් ඇතැයි සිතේ. වැර-වෑයමින් ලබනා ශ්‍රේෂ්ඨත්වයෙහි වැඩි වටිනාකමක් ඇත්තේ එමඟින් මේ රටේ පොදුජනතාවගේද මුහුණුවර හඳුනාගැනීමට ලැබෙන නිසා ය.
ආචාර්ය එඩ්වින් ආරියදාසයෝද ස්වකීය ධෛර්යයෙන්, නිසග ප්‍රතිභාවෙන්, සතතාභ්‍යාසයෙන් මතු නොව ප්‍රසන්න බවින්ද ආඪ්‍යව ස්වශක්තියෙන් ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් වූවෙක් වෙති. සිය දිවි මඟ 96 වැනි වසර හෙට (3) සමරන එතුමාණෝ මෙරට ජීවත් වන ලොකු කුඩා ඕනෑම අයකු දුටු මතින් හඳුනන, ලොවට ආදරය කිරීම නිසාම පෙරළා ලොවෙන් බුහුමන් ලබන සුළවතෙක් වෙති.
ගමේ වැලිපිල්ලේ සිට අන්තර්ජාලය දක්වා එක්වන්ව දැනුම්වත් වූ හෙතෙම ගමේ කමත් බසේ සිට ශේක්ස්පියර් ඉංග්‍රීසිය දක්වාත්, එතැනින් නූතනම පරම්පරාවේ දැනුම් කෝෂයත් අතැඹුලක් සේ දන්නේ ය; ඇසුරු කරන්නේ ය. ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියට ජනසන්නිවේදන විෂයය හඳුන්වාදීමේ පුරෝගාමි මෙහෙයක් ඉටු කළ හේ එකී මෙහෙවර උදෙසා විශ්වවිද්‍යාලයීය ආචාර්යවරුන් දෙදෙනකු අතරට එක් වීමට වාසනාව ලදුයේ ස්වකීය නිසග ප්‍රායෝගික ජනමාධ්‍ය කෞශල්‍යය නිසාම ය. එලෙස මහාචාර්ය සුනන්ද මහේන්ද්‍ර, මහාචාර්ය විමල් දිසානායක යන විද්වතුන් දෙපළ හා එක්ව ජනමාධ්‍ය විෂයය කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයට උපාධි පාඨමාලාවක් සේ හඳුන්වා දීමේ ත්‍රිපුද්ගල කමිටුවේ අනෙක් සාමාජිකයා ඔහු ය.
පුවත්පත් කලාවට
ගාල්ලේ උණවටුන ප්‍රදේශයේ ඉපිද ගමේ පාසලෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලබා ගාල්ල මහින්ද විද්‍යාලයෙන් ද්විතීයික අධ්‍යාපනය ලබන විජේතුංග කරුණාරත්න එඩ්වින් ආරියදාස තරුණයා උපාධිය ලබන්නේ කොළඹ යුනිවර්සිටි කොලීජියෙනි. ඔහු සිංහල භාෂාව ප්‍රගුණ කරන්නේ මෙරට ප්‍රමුඛ පෙළේ සිංහල මහාචාර්යවරයකු වූ ඩී.ඊ. හෙට්ටිආරච්චි වියතාණන් යටතේ ය; ඉංග්‍රීසි භාෂාව ප්‍රගුණ කරන්නේ අපරදිග මහා පඬිවරයකු වූ ඊ.එෆ්.සී. ලුඩොවයික් වෙතිනි. ආරියදාසයන් සිය ගෞරව උපාධිය සඳහා තෝරා ගත්තේ සිංහල විෂය ය; අනුවිෂයය ඉංග්‍රීසි බස ය. මෙසේ භාෂා දෙකක් තෝරාගැනීමට එකල මහාචාර්ය ලුඩොවයික්ගෙන් අවසර ලැබූ ශිෂ්‍යයෝ දෙදෙනෙක් වූහ. ආරියදාසයන් සිංහල තෝරාගනිද්දී අනෙක් සිසුවා තෝරාගත්තේ දෙමළ ය. මේ අනෙක් සිසුවා නම් 77 වසරේ පාර්ලි‍මේන්තුවේ විපක්ෂ නායකවරයා වූ ඒ. අමිර්තලිංගම් ය.
විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනයෙන් පසු කෙටි කලක් රක්ෂණ සමාගමක සේවය කළ ආරියදාසයන් සිය පත්‍ර කලා ජීවිතය අරඹන්නේ 1949 මාර්තු 03 වැනිදා ලේක්හවුස් ආයතනයේ දිනමිණ පත්‍රයට එක් වීමෙනි. එකල දිනමිණ කර්තෘධුරය හෙබවූයේ පියසේන නිශ්ශංක මහතා ය. පියසේන නිශ්ශංකයන් හා එක් වූ තුරුණු ආරියදාස ‘දිනමිණ’ පත්‍රය ‘සිංහලෙන් සිතන’ පුවත්පතක් බවට පත් කළේ ය. එකල ‘දිනමිණ’ කතුවැකිය ලෙස පළ කර ඇත්තේ ‘ඩේලි නිවුස්’ පුවත්පතේ කතුවැකිය සිංහලයට අනුවාදය කරමිනි. කතුවැකිය දිනමිණටම ආවේණික ශෛලියකින් ලියැවෙන්නට පටන් ගත්තේ ආරියදාසයන්ගේ ආගමනයෙන් අනතුරුව ය.
ඔහුගේ සමකාලීන කර්තෘ මාණ්ඩලිකයන් වූවාහු මහාචාර්ය ආනන්ද කුලසූරිය, මහාචාර්ය කේ.එන්. ජයතිලක, ජී.බී. සේනානායක, ධර්මපාල ජයවීර, සිසිර කුමාර මාණික්කආරච්චි, ධර්මපාල වෙත්තසිංහ, මීමන ප්‍රේමතිලක, එඩ්මන්ඩ් රණසිංහ, ඩී.එෆ්. කාරියකරවන, ජයවිලාල් විලේගොඩ, බී.ඒ. සිරිවර්ධන, බෙනඩික්ට් දොඩම්පෙගම, ජී.එස්. පෙරේරා වැනි පත්‍ර කලාවේ දැවැන්තයෝ ය.
එකල ‘දිනමිණ’ පත්‍රයට අපරදිග දැනුම ලැබෙන්නේ ආරියදාස සූරීන්ගෙන් ය. ලොව පළ වන අලුත්ම පොත ගැන හේ දිනමිණට ලියයි; ලෝක දේශපාලන විත්ති විශ්ලේෂණය කරයි; අභ්‍යවකාශ නව සොයාගැනීම් ගැන ලියයි; සිනමා, නාට්‍ය, සංස්කෘතික ලෝක ප්‍රවණතා ලියයි. එකී මෙකී ඕනෑ ම දෙයක් එතුමාගේ පෑන්තුඩින් ජනහදට සමීප වන්නේ සරල, සුගම, වශ්‍යවචෝභා‍වයෙන් පිරි ලේඛන වශයෙනි. ඒකභාෂිත පාඨකයා වෙනුවෙන් නොමසුරුව විදෙස් දොර කවුළු විවර කළේ එතුමා ය. ඒ විවර කළ කවුළුවෙන් කෙදිනකවත් කුණු කන්දල් මෙහි පිවිසුණේ නැත.
ශ්‍රී ලංකාවට රූපවාහිනිය එන්නේ 1979 වසරේ ය. එහෙත් ඊට පෙර අපේ පාඨකයෝ රූපවාහිනිය ගැන දැන සිටියහ. ඒ එඩ්වින් ආරියදාසයන් නිසා ය. අලුත් සොයාගැනීමක්, අලුත් විද්‍යාවක් බිහි වූ සැණින් මෙරට පාඨකයන් ඒ ගැන දැනුම්වත් කරන ඔහු ඒ ඒ විෂයය සඳහා නව සිංහල යෙදුම් නිර්මාණය කළේ ය. අභ්‍යවකාශය ගැන ඔහු තරම් ලියූ ලේඛකයකු නැති තරම් ය.
96 වැනි වියට පා තබන ආරියදාසයෝ අප අතර සිටින 18 වියැති තරුණයකු තරමට ම නවීන දෑ ගැන දැනුම්වත් ය; ඒ හා සමානව ම ක්‍රියාශීලි ය. වයසින් ඉක්ම යත්ම නවීන ලෝකය හා ගැටෙන්නට නොහැකි පරපුරක් ඉදිරියේ ආරියදාසයෝ තවමත් නව යොවුන් තරුණයෙකි.
ආරියදාසයන් තවමත් පොත-පත කියවන්නේ උපස් යුවළක උදවු නැතිවමය. මීට පසළොස් වසකට පෙර එතුමන් හමු වූ පළමු අවස්ථාවේ මම මහත් කුතූහලයෙන් යුක්තව ඒ ගැන විමසීමි. දෙනෙතේ දිදුලන කාන්තියෙන් යුක්තව ඔහු එදා කීවේ මගේ අක්කණ්ඩිලා මට දවල්ටත් තරු පේන්න කියලා පලා-කොළ කැවුවනේ! කියලාය. ඉන් පසළොස් වසකට පසු අද ද එතුමන් සොබාදහමේ ආශීර්වාදය හා නිවැරදි ආහාර පැවැත්ම නිසා කණ්ණාඩි දමන්නේ නැත.
‘ඇවිදින විශ්වකෝෂය’
එකල ලේක්හවුසියේ ඇත්තන් ආරියදාසයන්ට කීවේ ‘ඇවිදින විශ්වකෝෂය’ කියාය. ඒ තරම් ම දැනුම් සම්භාරයකින් ඔහු ආඪ්‍යව සිටියේ ය. ඔහුගේ දේශනයක් නෑසූවකු සොයාගත නොහැකි තරම් ය. ඔහු නැති වියත් සභාවක් මනාලයා නැති මඟුල් ගෙදරක් ය. යල් පැන ගිය අදහස් කිසිවක් හේ නොදරයි. එයින් අදහස් වන්නේ ඔහු සාම්ප්‍රදායිකත්වය ප්‍රතික්ෂේප කරන බව නම් නොවේ. ඔහු තරම් සාම්ප්‍රදායිකත්වය හා නවීනත්වය සුමට ලෙස එක් කරන්නෙක් අපට මේ යුගයේ හමු නොවේ.
පත්තර කලාවේ වෙනසක් කළ ‘නවයුගය’ ඇරඹෙන්නේ ඒ නූතනත්වයේ හා සාම්ප්‍රදායිකත්වයේ සංකලනයෙනි. ‘නවයුගය’ පත්තරෙන් පසු එය සඟරාවක් දක්වා රූපාන්තරණය වූ අවස්ථාවේ ඒ වටා රොද බැඳගත් පිරිස බහුතරයක් එඩ්වින් ආරියදාසයන් නිසා එකතු වූවෝ ය. එඩ්වින් ආරියදාස ‘සන්-නාමයක්’ වන්නේ එපරිද්දෙනි.
පොත්-පත් හා පරිවර්තන කෘති රැසක් ලියා ඇති ආරියදාසයන් විසින් රචිත ඉංග්‍රීසි සිංහල විශේෂාංග ලිපි 25,000ක් පමණ වේ. ඔහුගේ ඉංග්‍රීසි දැනුම කොතෙක්ද යන්න ගැන දැනගැනීමට මේ එක් නිදර්ශනයක් ප්‍රමාණවත් ය. ඒ සිංගප්පූරුවේ ප්‍රකාශිත ‘Treasure of Truth’ නමැති ධම්මපද පරිවර්තනයයි. ධම්මපදයේ පාලි ගාථාත්, ඒ පිළිබඳ අර්ථ ව්‍යාඛ්‍යානයත් ඉංග්‍රීසි පද්‍යමය පරිවර්තනයත්, විවරණයත් ඒ ග්‍රන්ථයට ඇතුළත් ය.
බහුමාධ්‍ය ඇසුර
බහුවිධ මාධ්‍ය භාවිතයෙහි ලා එතුමන් සතු ශක්‍යතාව කිසිවකුටත් දෙවැනි නොවන්නකි. මුද්‍රිත මාධ්‍යයෙන් හරඹ පාන එතුමාණෝ ඒ සුරුවෙන් ම විද්යුත් මාධ්‍යය ද ඇසුරු කරති; චතුර බවින් පිරිපුන්ව දැනුම හාස්‍යයෙන් කලතා අපූරු දේශන පවත්වති; විශ්වවිද්‍යාලයන්හි විද්‍යාර්ථීන්ට ප්‍රායෝගික දැනුම බෙදා දෙති.
එතුමෝ කලාව, විද්‍යාව, තාක්ෂණය, ක්‍රීඩාව, ආගම, සංස්කෘතිය ඈ නන් විධ විෂය ක්ෂේත්‍රයන්හි නිපුණ වෙති. 96 වැනි ජන්ම දිනය සමරන එතුමන්ගෙන් ඔබ අසා බලන්න “අසවල් අවුරුද්දේ ටයිම් සඟරාවේ කවරයේ කතාව කුමක්ද?” කියා. සැණින් ඔබට පිළිතුරු ලැබෙනු නිසැක ය. 1950 සිට ‘ටයිම්’ සඟරාව කියවන ආරියදාසයන් 1955 සිට මේ දක්වා එහි කලාප එකතු කර බැඳ තිබේ. දැන් ඒ ‘ටයිම්’ සඟරා එකතුවට වසර 63කි.
ආරියදාසයන් පිළිබඳ බොහෝ දෙනා නොදන්නා කතාවක්ද වෙයි. ඒ ඔහුගේ රංගන දිවියයි. 1946 නොවැම්බර් 26 දා විශ්වවිද්‍යාලයීය සිංහල සමිතිය වෙනුවෙන් චාල්ස් අබේසේකර ලියූ ජෝතිය ධීරසේකර නිෂ්පාදනය කළ ‘යමයාගේ තීන්දුව’ නාට්‍යයේ ආරියදාසයෝ ගම්මුලාදෑනියාගේ චරිතය රඟපෑහ. ඔහුගේ විශිෂ්ට රංගනය ගැන ඩේලිනිව්ස් පත්‍රයේ සටහන්ව තිබූ බව මහාචාර්ය තිස්ස කාරියවසම් පවසා තිබේ. එපමණක් නොවේ. සමන් වීරමන් අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘සිද්ධාර්ථ’ චිත්‍රපටයේ ආරියදාසයන් සුද්ධෝදන රාජ සභාවේ ප්‍රධාන බමුණා ලෙස රඟපාමින් චිත්‍රපට රඟපෑමට එළැඹියේ ය. මේ ආරියදාසයන්ගේ සැඟවුණු කුසලතා ය.
ආචාර්ය එඩ්වින් ආරියදාසයන් මෙරට සිටි කුශාග්‍ර බුද්ධිමතුන්ගේ සමීප ඇසුර ලැබීමට තරම් වාසනාවන්ත වූවෙකි. ශ්‍රීමත් ආතර් සී. ක්ලාක්, මහාචාර්ය සෙනරත් පරණවිතාන, මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ, මහාචාර්ය එදිරවීර සරච්චන්ද්‍ර ඉන් කිහිප දෙනෙකි.
එඩ්වින් ආරියදාසයන් මීට මාස 08කට පෙර ලේක්හවුසියේ පඩිපෙළ නැග්ගේ නවයුගයෙන් අනතුරුව සාහිත්‍ය කලාව, සංස්කෘතිය වෙනුවෙන් ලේක්හවුසියෙන් නිකුත් කළ ‘සත්මඬල’ සඟරාව ජනගත කිරීමේ උලෙළටය. මේ අවස්ථාවට ආරාධනා කරන්නට මා එතුමන්ට කතා කළ මොහොතේ නිහතමානීව ආරාධනාව පිළිගනිමින් කීවේ “මම නෑවිත් කොහොමද? මගේ ගෙදර වැඩක්නේ. මම කතාවක් කරන්නම ඕන!” කියා ය. පාඨක, විචාරක වියත් සභා මැද එදා එතුමන් කළ දේශනය අප කලින් කීවාක් මෙන්ම නවීන තරුණයකුගේ නවීන තාක්ෂණය පිළිබඳ දැනුම යම් සේ ද ඊට නොදැවෙනි වූයේය. “සත්මඬල හත්වන ලෝක පුදුමයයි!” යන හිසින් යුතුව කළ ඒ දේශනය කොතරම් නවීන වූවාද යත්: ප්‍රකට වෙබ් අඩවි කිහිපයක්ම එය නැවත පළ කර තිබිණි.
ජීවිතයට අරුත් සපයන්නට වෙහෙසෙන බොහෝ දෙනා අතර විලියම් ශේක්ස්පියර් කියන්නා සේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට පත් වීමේ ක්‍රමවේද තුනක් පවතී.
වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම එඩ්වින් ආරියදාස නාමය යුග ගණන් බැබළෙන නාමයක් වන්නේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වය ධෛර්යයෙන් ලබාගත්තකු නිසා ය. ඒ නිසාම එතුමාගේ නාමය යුග-යුග බැබළෙන්නේ ය.
96 වැනි විය සපුරන, මනසින් ක්‍රියාවෙන් 18 වියැති තරුණයකු බඳු මේ අපූර්ව ශ්‍රේෂ්ඨයාට සිළුමීණ අප චිරං ජයතු කියා පතන්නේ ඒ නිසා ය.
